Ds. H. Vogel. * 13 - 07 - 1907.  † 24 - 04 - 1965.

Ds. H. ( Henny ) Vogel werd te Zwolle geboren op 13 – 07 – 1907. Zijn vader, Hendrik Vogel, had er een horlogezaak. Tevens was Hendrik ouderling in de Plantagekerk. Bij de toonbank werden heel vaak de preken besproken. Henny ging al vroeg mee naar de kerk. Op jonge leeftijd was hij al onder de indruk van de preken van de predikanten Bouma en Munnik. Al gauw stond zijn besluit vast. Dominee, dat wilde hij worden. Hij ging studeren aan het Gereformeerd Gymnasium te Kampen. Daarna aan de Theologische Hogeschool in dezelfde plaats. Hij beleefde daar een goede tijd. Hij kreeg les van Greijdanus, Ridderbos, Hoekstra, Honig, en bouwman. Van Greijdanus en Bouwman leerde hij hoe hij het O.T. en het N.T. moest lezen. En Hoekstra leerde hem op een heldere duidelijke wijze het Evangelie te verkondigen.

Op 27 november 1932 werd hij door ds. Munnik in Roden in het ambt bevestigd. Vijf dagen daarvoor, op 22 november was Henny in het huwelijk getreden met Geertje Pleyzier. Stil zitten was er voor Vogel niet bij. De afgedwaalde gemeenteleden zocht hij weer op in de heggen en stegen. Hij bracht het op de mens gericht evangelie. Naast het werk in de gemeente organiseerde hij, samen met ds. B. A. Bos te Assen evangelisatiecampagnes in de ontkerkelijkte Drentse dorpen.

Loppersum werd zijn tweede gemeente. Het was in die tijd dat geschriften van K. Schilder van de persen rolde. Deze boekwerken, en de preken van Sikkel en S.G. de Graaf, boeiden hem bijzonder. Henny Vogel was, vooral door het voorbeeld van Sikkel, eenvoudig van taal. De ingewikkeldste theorie kon hij op een eenvoudige manier uitleggen.

In 1939 vertrok hij naar Amstelveen. Het begon te spannen in Nederland. Het werd oorlog. In 1943 belande hij, door het zich openlijk te verzetten tegen de nieuwe machthebbers, in de gevangenis. Hij zat drie maanden cellulair in de Weteringschans. Daarna werd hij overgeplaatst naar Amersfoort. In dat kamp is hij velen tot grote steun geweest. Zelf sprak hij vrijwel nooit over die tijd. Tijdens zijn cellulair kreeg hij een beroep uit Enschede. Daar bedankte hij voor.

Na zijn in vrijheidsstelling kreeg hij opnieuw een beroep uit Enschede. De daar al dienende predikanten Meulink, Henten en de Wolff zaten tot over hun oren in het werk door de maar steeds groeiende aanwas van kerkleden door de industrialisatie van de textiel. Circa 5000 kerkleden door drie predikanten was echt teveel. Het was in de tijd van de Vrijmaking. De Wolff en Meulink brachten dit in de prediking in de praktijk. Vogel paste daar goed bij. Toen in 1944 de Vrijmaking een feit was maakten zich drie van de vier predikanten zich vrij, samen met groot deel van de kerkeraad en de gemeente.

Vogel kreeg alle kans om zijn energie te gebruiken. Stad en land reisde hij af in Overijssel en Gelderland, op de fiets of motor. Hij kreeg hierdoor de naam van: Vliegend Evangelie. Na de oorlog gebruikte hij de auto. In vele gemeenten legde hij uit wat de Vrijmaking inhield.

In Glanerbrug, zo heb ik mij laten vertellen, zat de kerk voor de Vrijmaking, boordevol als Vogel daar preekte in de Gereformeerde kerk aan de Schipholtstraat. Het ging vrijwel allemaal uit zijn hoofd. Zelfs de traptreden van de preekstoel werden gebruikt als zitplaats.

Van 1945 tot 1950 stond hij in Amstelveen – Amsterdam – Zuid. In 1950 riep Enschede hem weer terug. In 1945 was hij de preses van de voorlopige generale synode van de vrijgemaakte kerken te Enschede.

Een bewijs dat het in de oorlogsjaren spannend was is het huwelijk van de verzetsstrijder Johannes ter Horst met Hermina Schreurs. Deze huwelijksinzegening vond in het geheim plaats in de pastorie in de Wilhelminastraat te Enschede. Dit huwelijk werd ingezegend door Ds. H. Vogel.

In 1945 was hij met ds de Wolff  vormde hij een voorlopige redactie van een periodieke uitgave van het Gereformeerd Jeugdleven. Dat blad verscheen 1 keer in de twee maanden.

In 1955 was hij voorzitter van de Generale Synode te Enschede. Hoewel het er op deze synode hard aan toe ging, in verband met de zaken als Kralingen en Goossens, werden er onder zijn leiding besluiten genomen waarop men in de kerken nooit is terug gekomen. In 1956 werd hij, samen met Ds. I. de Wolff, op 1 januari van dat jaar, predikant van Enschede – Noord.

Ook was hij betrokken bij de bekende ( beruchte) samensprekingen in de 60er jaren. Het eind daarvan heeft hij niet afgewacht. Hij ging voor een half jaar naar Curaçao. Vogel was iemand die vocht voor de Vrijmaking. Maar had ook oog voor hen die aan de andere kant stonden.

Zelf heb ik Vogel meegemaakt als consulent te Glanerbrug. Ik heb van hem een aantal catechisaties gehad die ik mij nog steeds goed herinner. Hij ging met de zijn leerlingen in gesprek op een rustige weloverwogen manier. Ik ben als jong volwassene ook door hem gedoopt in de bovenzaal van de openbare bibliotheek te Glanerbrug. Een zaal met banken met klapzittingen.

 Zijn rustige en fors postuur met zijn enigszins blozende gezicht dwong aandacht af als hij op het preekgestoelte stond. Op een rustige vertellende wijze legde hij de Schrift uit. Heel vaak met zijn ellebogen op de lessenaar leunend iedereen in de gemeente aankijkend. Hij nam de gemeente mee in de diepe volle rijkdom van Gods Woord. Het amen kwam, voor mij althans, altijd te vroeg.

Op een reis in april 1965 in Tiberias in het Heilige Land is hij op 24 april aan een hersenbloeding overleden. In Enschede is hij op 7 mei op de Oosterbegraafplaats begraven. Het leven van deze rijzige predikant met zijn forse gestalte was voorbij. Dominee Vogel, zoals hij zichzelf noemde als hij de telefoon opnam, was ingegaan in de rust van zijn Heer.

Zie ook op:  

http://www.pkn-roden.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=120&Itemid=400&limitstart=3

Rouwadvertentie's  Geref. kerk vrijgemaakt te Enschede en  Glanerbrug.

                                                                          Ds. Dirk Zemel.

                                                           * 09 – 1906.  † 14 – 04 – 1975.

Dominee D. Zemel werd op 9 juli 1906 geboren te Haarlem. Zijn studie deed hij aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Als kandidaat werd hij beroepen te Vianen. Daar deed hij op 28 september 1930 intrede in de Gereformeerde kerk. In augustus 1943 kreeg hij een beroep uit de Zeeuwse plaats Axel. Daar ging hij mee in de Vrijmaking. In 1951 kreeg hij een beroep van de Gereformeerde kerk in Enschede. Dat beroep nam hij aan. In Enschede heeft hij 18 jaren gewerkt. Vrijwel nooit tevergeefs deed men een beroep op hem om ergens te gaan spreken. Voor tal van verenigingen is hij opgetreden over tal van onderwerpen. Hij schreef veel voor het Kerkblad voor Overijssel en Gelderland. De laatste jaren ook voor het Kerkblad van het Zuiden Zowel zijn spreken als zijn schrijven was klaar en duidelijk van taal. Toen hij bijna 63 jaar was nam hij een beroep aan van de kerk te Monster.

Op een dag in de oorlog werd Ds Zemel  opgeroepen om zich te melden bij de Duitsers in Rotterdam. Zemel had namelijk gebeden voor koningin Wilhelmina. Gelukkig werd hij wel weer vrijgelaten. Enige tijd later weer gearresteerd en afgevoerd naar kamp Amersfoort. Daar verbleef hij enige tijd. Later is hij weer vrijgelaten. Met kort geknipte haren en een aantal kilo’ s lichter verscheen hij weer in zijn toenmalige gemeente te Vianen.

Veel heeft Ds. D. Zemel mogen leren van Professor K. Schilder. Door de geschriften van hem heeft God de ogen van Ds. Zemel geopend voor de rijkdom van het Verbond.

Ds. D. Zemel deed zijn naam geen eer aan. Hij was beslist geen zemelaar. Het ging vrijwel allemaal uit het hoofd. In Glanerbrug heeft hij ook vaak gepreekt in de bovenzaal van de Openbare Bibliotheek. Zijn enorme gestalte vulde het gehele preekgestoelte. Zemel was altijd goedlachs. Al kon hij ook heel scherp van leer zijn.

Ds. Dirk Zemel was als predikant verbonden aan de Gereformeerde kerk vrijgemaakt van Enschede Zuid  en  West.

Ds. D. Zemel is afgevaardigde geweest van de Generale Synode van Groningen 1946 en Amersfoort 1948. Van 1 maart tot 1 september 1959 was hij voor die tijd van de kerk te Curaçao werkzaam als predikant. Ds. D. Zemel was Ridder in de Orde van Oranje – Nassau. Ds D. Zemel is begraven te Nieuwveen, gemeente Nieuwkoop.

                                                                       Ds.J. Kok.

                      Ds. J. Kok. *28 februari 1920 te Zaandam. -  † 13 maar 2005.

Ds. J. Kok werd op 27 maart 1955 als predikant van Enschede - Zuid in het ambt bevestigd. Bevestiger was Ds. D. Zemel. De tekst was uit Lukas 6: 12, 13.

Op maandag 28 maart 1955 deed Ds. J. Kok zijn intrede in een dienst van het Woord met een overdenking uit Lukas 4 : 16 - 30.

Voorheen stond hij van 10 september 1950 tot 23 mei 1955 te Leerdam.

Dit is een voorlopig overzicht.

Literatuur:

Handboek der Gereformeerde kerken, Dr. R. H. Bremmer.

http://www.blondepiet.nl/

De jonge Rolf Bremmer studeerde theologie aan de Theologische Hogeschool te Kampen. Daar zat hij onder het gehoor van Prof. Dr. Klaas Schilder. In 1940 slaagde hij cum laude als candidaat. Na twee jaar te hebben gestudeerd aan de Vrije Universiteit te Amsterdam slaagde hij ook daar cum laude.

Bremmer was inmiddels getrouwd met Lucie Lindeboom, een dochter van de bekende ds. Lindeboom. Het jonge paar vertrok naar Helpman in Groningen. Daar werd Bremmer benoemd tot hulppredikant naast ds. Tunderman. Als ds. Jan Willem Tunderman (1904-1942) in een Duits concentratiekamp komt te overlijden, wordt Bremmer bevestigd als predikant. De gemeente te Helpman bestond uit circa 1200 leden. Toen de Vrijmaking zich aandiende ging hij met de Vrijmaking mee met ongeveer de helft van de gemeente.

 Ds. R.H. Bremmer was redacteur van het in de oorlogsjaren verschijnende voorlichtingsblad De Vrije Kerk. Dit orgaan werd in later jaren omgezet in het Gereformeerd Gezinsblad, thans het Nederlands Dagblad.

Eind 50er jaren van de vorige eeuw steunde hij de zogenaamde Almelose samensprekingen. Deze samensprekingen met de Synodalen veroorzaakten wel moeilijkheden in de Vrijgemaakte kerken. Er gingen ook stemmen op die het daar niet mee eens waren.

In de 60er jaren ontstonden er opnieuw moeilijkheden over o. a. de Open Brief. Dat leidde uiteindelijk in 1969 tot een breuk. Hierdoor ontstonden de Nederlands Gereformeerde Kerken. Ook te Enschede. Bremmer ging hierin niet mee, maar bleef trouw aan de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt.

                                                             * 29 oktober 1930  †  16 juni 2014.

Zoals mijn studenten de inhoud van de meeste van mijn colleges vergeten (hopelijk nà het tentamen), zo vergeet ik de meeste preken die ik gehoord heb. Ik heb weleens berekend hoe veel ik er bewust kan hebben gehoord: 40 jaar maal 40 zondagen (soms was ik ziek, op vakantie, oppassen, of was ik er niet) maal 2 maakt 3200 preken. Ik kan er niet een navertellen. Dat vind ik niet erg. Ik zie om me heen mensen preken opschrijven, ik hoor predikanten die van de preek een werkcollege maken. Mij best, maar ik zit niet in de kerk voor de informatie. Ik heb troost, vermaning, bemoediging nodig, al die zaken waarvoor men juist niet naar een collegezaal gaat, maar naar een kerk.

Wat ik onthoud van een preek en van een kerkdienst is niet de kennis (al hoor je als geconfijt preekluisteraar soms toch nog weer iets nieuws – dat is dan mooi meegenomen), maar een sfeer en een mentaliteit. En daar wil ik het even over hebben. Mijn vaderlijke vriend Ad Kooy is gestorven. Ik heb hem vaak horen preken, ben zelfs bewust naar kerkdiensten toe gegaan waar hij preekte, maar ook van hem kan ik geen preek navertellen. Ik heb me geregeld afgevraagd waarom ik zo graag juist hem hoorde preken en mijn antwoord komt uit bij wat ik hierboven heb geschreven: om de sfeer en de mentaliteit.

Die sfeer werd voornamelijk bepaald door zijn ontspannen houding. In de stijve vrijgemaakte kerkdiensten van mijn jonge jaren (onvergelijkbaar met de entertainment die de huidige vrijgemaakte diensten bieden) was zijn optreden een verademing. Hij liet de liturgie geheel intact, maar door zijn toon en zijn dictie was het alsof je met hem aan een stamtafel zat in plaats van dat hij op een kansel stond. De kilheid viel weg en warmte vulde de dienst. Hij had een prachtige donderbruine stem en gecombineerd met zijn causerende manier van spreken – halve zinnen, vermijding van vaktaal, leunend op de kanselrand - deed hij mij aan Toon Hermans denken. Niet dat hij grapjes maakte, hij was geen Doortje Dartel. Hij was volstrekt serieus en behandelde zware thema’s, maar hij deed het niet op en dogmatische en opzwepende, maar op een persoonlijke en ontspannen manier, zoals in een gesprek van hart tot hart. Het gevolg was dat je je niet tot luisteren hoefde te zetten en een gedachtegang moest proberen te volgen, maar je je oren spitste en luisterde alsof je een antwoord hoorde op een vraag van jezelf.

Zo kom ik bij de mentaliteit die zijn preken overbrachten. Hij had van zijn leermeester Kees Veenhof geleerd dat je de boodschap van de bijbel dicht bij je gehoor moest brengen - en wie Veenhof gehoord heeft weet dat hij dat kon als weinig anderen. Dat probeerden natuurlijk heel veel predikanten, maar vaak is het toch zo dat ze of in de uitleg van de tekst bleven hangen of dat de toepassing langs je heen ging. Kooy bleef altijd dicht bij de tekst, niet door die uit te benen, maar door die zo te presenteren alsof ze voor jouw situatie was geschreven. David of Lamech waren tijdens die 20 minuten (heerlijk kort) preken even onder ons, hun gebral, lof of klacht kreeg een plaats in onze eigen tijd. Hij kende de wereld waarin zijn gemeenteleden leefden. Hij typeerde die situatie als secularisatie, een wereld waarin God buiten spel is gezet.  En hij plaatste de boodschap van de bijbel midden in die situatie. God was heus nabij, nu eens troostend, dan bemoedigend of vermanend, maar altijd bevrijdend. Hij preekte niet een  antithetische mentaliteit, in de zin van: mijd de wereld, maar veel meer inlevend: hoe je je staande kunt houden in de wereld en hoe God in Christus tot het uiterste was gegaan om dat mogelijk te maken en voor te doen. Leven als modern mens in de moderne wereld kwam daarom in de kern neer op: omkeren en luisteren naar God. Zijn preken hadden een uitwerking op mij vergelijkbaar met een slotregel uit een gedicht van de Duitse dichter Rainer Maria Rilke. Getroffen door de schoonheid van een beeld van Apollo uit de Griekse oudheid, waarvan alleen de torso was overgebleven, sloeg de boodschap ervan bij Rilke in als een bliksem: Du musst dein Leben ändern. Met eenzelfde gedachte ging ik na Kooys boodschap vaak de kerk uit. Niet zozeer de informatie in zijn preken, als wel zijn sfeer en mentaliteit zijn mij onvergetelijk.

Met dank aan George Harinck.

                                                                           Ds O. Mooiweer.

Ds. O. Mooiweer werd geboren op 25 – 08 – 1928 te Mijdrecht. Zijn studie volgde hij aan de Gereformeerd (vrijgemaakte) Theologische Hogeschool te Kampen. Otto Mooiweer diende de gemeenten Zalk en Veecaten, Leerdam, en Enschede – Noord. Bij de kerkelijke moeiten in de jaren ’60 van de vorige eeuw raakte hij in 1970 buiten het verband der Gereformeerde kerken (vrijgemaakt). Omdat de scheuring zich ook in Enschede voltrok werd hij daar predikant van de Nederlands Gereformeerde kerk van Enschede – Noord.

Ds. O. Mooiweer werd daarna, in de jaren 1985 en ’86  ook adviseur van de Landelijke Vergadering der Nederlands Gereformeerde Kerken. En ook examinator in de ambtelijke vakken in Enschede – Noord en omgeving.

Verder was hij redacteur van het kerkblad der Nederlands Gereformeerde kerken van Overijssel, Gelderland en Flevolandland.

Ds. Otto Mooiweer was een begenadigd spreker.

Otto Mooiweer diende de volgende gemeenten:

Zalk en Veecaten: 26-03-1961  ??-03-1966.

Leerdam: 26 maart 1961 tot  20 maart 1966.