Glanerbrug het Schipholtgebied.
Met 153 foto' s en acte's uit de tijd van toen.
Het Schipholtgebied en hun bewoners.
Het Schipholt. Wat betekend de naam Schipholt? Kijk daarvoor op:http://cultuurtijdschriften.nl/download?type=document&docid=479219
En over het aansluitende Aamsveen: http://cultuurtijdschriften.nl/download?type=document&docid=478733
Het Schipholt. http://natuurcultuur.nl/download?type=document&docid=479234
http://natuurcultuur.nl/download?type=document&docid=479304
Omgeving Glanerbrug circa 1870.
Bron: http://www.topotijdreis.nl/
Toch is Glanerbrug nog een beetje ouder dan deze kaart aan geeft.
Op een landkaart van Twente uit 1675 staat Glanenbrug vermeld.
En Enschede nog als de Enscheder Esch.
Dus is de naam Glanerbrug ouder dan het dorp zelf.
Bron: De Kampioen april 1947.
Links Hannes en Masje van de Haar - Bunskoek. Rechts Lammert ( Lem) de Bruin en zijn echtgenote.
Mijn ouders woonden in de Schipholtstraat 155 en de familie de Bruin in de Dokter Stamstraat. Beide mannen werkten bij de Kleine Stoom ( E.K.S.) te Enschede.
Mogelijk dat ze hier een dagje met een fabrieksreije uit waren naar Volendam en Marken.
Schitterende ingekleurde foto van het begin van de Schipholtstraat. Rechts is later de Gereformeerde kerk gebouwd. Links, waar de bomen staan was later het weiland van de groenteboer Jonker. Later kwam daar de Finse openbare school te staan.
Op de voorgrond het Schipholtsbos.
Turfgraver Bakker voor zijn schuilhut in het Aamsveen. Een foto uit 1956.
Bakspieker nabij de boerderij van Roolfs in het Schipholtsbos.
Oud bewoners Schipholtstraat in beeld
Hoek Schipholtstraat Keppelerdijk.
Gerard en Bertus Hagels voor ons huis in de Schipholtstraat 155. Archief Marloes Japink.
Aaltje van de Haar. Zij was tijdelijk bij ons in de kost. Archief Marloes Japink.
Links Trijntje Postma - Huisman. Rechts Aaltje van de Haar bij ons achter het huis Schipholtstraat 155. Archief Marloes Japink.
Dit is mijn vader Hannes van de Haar.
Riekie Zoetman. Riekie was conductrice op de TET bus. Op de lijn Enschede Glanerbrug heeft zij mij vaak gematst. Ik mocht als militair meestal gratis mee reizen. Jij bent maar een arme militair, zei ze dan. Zij woonde met haar ouders en haar zus in de Velengde Dokter Stamstraat nabij de Schipholtstraat. Mogelijk naast de familie Schuitemaker.
Schipholtstraat met links de winkel van Harm Moed.
Schipholtstraat circa 1960.
Hannes en Masje van de Haar en familie de Bruin Mogelijk was dit een fabrieksreisje naar Volendam. De fam de Bruin met dochter Agatha woonden in de dokter Stamstraat.
Kinge Bruinsma
Links Roelof van de Berg. Rechts Gerrit van de Berg ?
Het Echtpaar Rein en Lutske ter Heide - Snijders.
Miete van de Ende - Kraak.
Links mevrouw Moed van de Sparwinkel van Ibele Moed. Rechts schoondochter Marie Moed - Noordhuis met zoontje Ipie?
Mevrouw Mientjes of Wientjes.
Meester Last en mevrouw Last.
Melkhandelaar Westra
Op vrijdag 13 juni 1941 herdacht het echtpaar Ph. Ter Heide - G. Göts, Schipholtstraat 112 dat zij 50 jaar getrouwd waren. Bron: Twentsch dagblad Tubantia 11 - 06 - 1941.
Dag Egbert.
Ik heb deze foto nog eens even bekeken, en ik kan je met 100% verzekeren dat dit een foto is van het Schipholtbos,op de achtergrond de beroemde hangeboom die over de beek hing en waar wij oorlogje voerden
Rechts bij het bosje is Hendrik Nijhof bij het smokkelen, waar ik je eerder over schreef, is doodgeschoten. Daar waren zandgaten bij waar rood zand werd uitgegraven om over de vloer te strooien waar Hendrik is ingekropen en gestorven is.
Dit beekje komt uit het Aamsveen waar wij overheen slingerde, en vloeit over in de Glanerbeek. Ook komt iets verderop een beekje vanuit Duitsland Epe samen ,dit is onder aan de foto niet te zien (driesprong). De foto is genomen vanaf de Duitse grens richting het Schipholtbos. Dit alles zit vastgeprikt in mijn geheugen Ik hoop dat het voor jou ook wat duidelijker wordt.
Gr. Johan uit Oldenzaal.
Albert Bruinsma is het met deze visie niet eens. Die foto is genomen vanaf het punt waar de beek het Schipholtbos in loopt en kijkt in de richting van het harbrinksbos zo wij dat vroeger noemde de beek loopt daar met de weidepaaltjes mee achter dat bos langs en dan langs Albert wobben verder onder de Broekheense weg (stenen bruggetje ) naar het aamsveen waar de beek ontspringt.
Groet Albert.
Glanerbeek in de jaren dertig van de 20e eeuw.
De beek is hier bijna droog. Rechts de grensstreek. Op de achtergrond mogelijk de boerderij van Overink?
Albert Bruinsma.
Het pad op langs Bouwhuis naar de Dokterstamstraat aan het eind van de weilanden van Roolfs was een flauwe bocht in het pad daar was een bosrand vlak voor een huis met rieten dak daar liep een niet meer gebruikt pad naar de glanerbeek daar kwam ook nog een beekje uit duitsland er bij een bekendriesprong zeg maar, die beek kwam van achter de grenspaal , dat boerderijtje daar was vaak een boer aan het werk die sprak gewoon twens die was ook altijd wel bereid tot een praatje een eindje naar rechts bij die grenspaal daar stopte het land van Overink Dat is wat ik er van denk
Groet Albert.
Beek Schipholtbos richting de grens.
Café Richters op de hoek van de Schipholtstraat Keppelerdijk.
Op de foto staan de opa en oma van Harry Richters. En hun dochter Linie. Zij is in dat jaar ingetreden bij de orde der Franciscanen. Het café is later overgenomen door Frans Richters. In de jaren 50 nam hij het postkantoor op de hoek van de Dr. Stamstraat Gronausestraat. Daarin kwam hotel 'de Post'.
Bron: Harry Richters.
Wie weet het echte antwoord?
Was het een schuilkerkje? Hebben er alleen protestanten in gekerkt? Of ook Rooms Katholieken?
Gerrit Schorn schrijft aan Hendrik van Tutten over het Schuilkerkje in het Schipholtbos:
In ach lieve tijd 1000 jaar Twente lees ik het volgende;............. Als antwoord op de geloofsvervolging van katholieken in Nederland verbood de bisschop van Münster op zijn beurt aan de in zijn bisdom wonende protestanten het houden van godsdienstoefeningen. De in Vreden woonachtige protestanten gingen daarop een tijd land in Rekken ter kerke......... En ten behoeve van de protestanten in Gronau werd op het erve Schipholt bij Glanerbrug een klein kerkgebouwtje opgericht, maar een kerkdienst is daar nooit gehouden. Toen het kerkje in 1771 klaar was, gooiden de pastoor en de predikant in Gronau het op een akkoordje en besloten met wederzijds goedvinden toch maar gebruikt te maken van de kapel van het slot in Gronau
---------------------------------------
Johan Boers verteld.
Ik heb vroeger mooie vliegers gemaakt waar de hele buurt over sprak. Jij woonde wel aan de andere kant van de Schipholtstraat, maar ook daar kenden mij veel mensen want ik verkocht ook vliegerlatjes. Zelf had ik vliegtuigen in de lucht staan die waren ongeveer drie meter hoog daar kon je mooi koffie mee over de grens smokkelen. Daar ging twee kilogram in en als ik het touw doorsneed kwam hij aan de Duitse kant neer waar hij al werd opgewacht. Ik heb tijden gehad dat er wel drie in lucht stonden en dat was goed verdienen.
Ook had ik er lampjes aan gemaakt op de vleugels, en op de staart rode en in de romp witte. Er was geen fiets veilig bij ons in de buurt, want de lampjes hat ik nodig die liet ik branden op een platte witte kat batterij. Maar daar kreeg ik problemen mee met controleurs van het vliegveld Twente want dat mocht niet voor het eventuele vliegverkeer en moest ze meteen naar beneden halen, maar ja dan zat er natuurlijk geen koffie in.
Scheermesjes was ook een goeie handel, mijn vader had onder de bodem van het kinderwagentje van mijn zuster een dubbele bodem gemaakt, scheermesjes er in een dekentje er over pop er in en liet haar zo naar de Glanerbeek lopen. Wij hadden zo afgesproken als er een wit laken uit het raam hing bij de boerderij aan de Duitse kant was de kust veilig, dat wil zeggen( geen commiezen in de buurt.}
Plattegrond Glanerbrug.
De jeugd van de Eben - Haëzerkerk uit Glanerbrug. Rechtsboven Trijntje Huisman. Trijntje is later getrouwd met Evert Postma. De beide leidster zijn de zussen Erkelens. De foto is genomen ter gelegenheid van een dagje uit naar de Julianatoren in Apeldoorn.
Gereformeerde kerk Schipholtstraat.
Fraai boerderijtje dat stond achter de Gereformeerde kerk.
Op dit boerderijtje keek ik als ik achter ons huis stond.( waar een weiland tussen lag) op.
Er lag een weggetje tussen de Groen van Pinksteren school en de Fam. Halman wat toegang gaf
naar dit boerderijtje, wat bewoond werd door de Fam.Schouwink en later door de Fam.Grit.
deze Fam. Grit hat een bloedmooie dochter waar mijn zus vriendin is mee geweest.
Johan Boers.
Foto genomen bij ons thuis in de Schipholtstraat 155.
Van links naar rechts Bennie de Vries , Bert van de Haar, Egbert van de Haar.
Klein Zandvoort.
Klein Zandvoort.
Arie Bruinsma.
Kinge Bruinsma - Blaauw met zoontje Arie.
Kinge Bruinsma - Blaauw met kleinkind. Op de achtergrond de weilanden van Overink, en het Schipholtsbos. Onder huisjes aan de Dr. Stamstraat hoek Schipholtstraat.
De voorkant van het huisje van de familie Bouwhuis. In de voorkamer woonde vlak na de oorlog Albert Kooi. * 03 - 09 - 1896 - † 13 - 12 - 1972. Albert is later getrouwd met Cornelia van de Haar. Ze woonden daarna aan de Ekerdijk 35 in Glanerbrug.
Verlengde Dr. Stamstraat nabij de Schipholtstraat. Het eerste huisje werd bewoond door de familie Bouwhuis.In onze tijd, vlak na de oorlog, had de familie Bouwhuis een prieeltje achter het huis staan. Roelof de Ruiter en ik gingen er wel eens naar toe. De zoon Alex Bouwhuis had daar veel opgestopte vogels in staan. Ook diverse soorten opgestopte vlinders en kevertjes.We gingen ook wel eens met Alex en nog wat andere jongens uit de buurt het Aamsveen in. Dat waren Klaas Lof, Wieger Rozeboom, Jan Wobben en Roelof en ik. In het Aamsveen werd toen nog turf gestoken. Hele stapels stonden er toen te drogen.
Foto onder is genomen vanaf het huisje van Bouwhuis richting het Schipholtbos.
Langs de zandweg links liep een beek. Wat hebben we daarin gespeeld in de zomer. Het water was toen nog schoon.
Ook deze foto is op dezelfde plaats genomen.De zandweg met het fietspad is nu nog beter zichtbaar.
Verlengde Dr. Stamstraat richting het Schipholtbos.
Het klompenkerkje was het eigendom van de Vrije Zendingsgemeente te Glanerbrug. Voorganger was in de vijftiger en begin zestiger jaren Bernard Bennink. Bernard werkte als wever in de fabriek, maar was in zijn vrije tijd voorganger. Bernard was ergens familie van mijn moeder Masje van de Haar - Bunskoek. Bernard heeft ook gesproken op de begrafenis van mijn moeder. Ik herinner mij dat Bernard toen heeft gesproken over Jesaja 40 vers 1 - 11: Kijk op: http://www.online-bijbel.nl/bijbelboek/Jesaja/40/1-11
De winkel van Jan Schelhaas. Het kerkje van de Vrije Zendingsgemeente, het in de volksmond genoemde Klompenkerkje. Voorganger was Bernhard Bennink, een neef van mijn moeder, Masje Bunskoek. Het pand links daarnaast werd bewoond door Borst de Jong en zijn gezin en daarnaast Koen en Annechien ? Albert. Het volgende pand, net niet zichtbaar het winkeltje van Jan de Ruiter met daarnaast de familie Westra. Voor de ingang rent een jongetje. Zijn familie tegemoet?
Jan Beute vertelt over deze foto: Aan de andere kant van het Klompenkerkje woonde in het eerste pand op 64 de Familie Vaartjes met daarnaast op 66 de familie Bergman. In het pand aan de andere kant van de gang op 68 de familie de Jong en op 70 Koen Annechien (tegenwoordig op de hoek van de Robert Scottstraat). Kort na de oorlog is er brand geweest in het huis van Vaartjes, gelukkig waren ze niet thuis en is er niemand gewond geraakt. Nellie Bergman was mijn moeder. Schelhaas woonde op 60, niet meer zichtbaar op de foto op 58 woonde de familie Beute, mijn overgrootouders. Iets verderop op 82 de familie Jan Beute en op 88 de familie Nico Beute, broers van mijn grootvader. Mw. Schelhaas-Doeven van nr 60 en Mw. Beute-Leeuwerink van nr 58 waren beide een tante van mijn vrouw's grootmoeder
Brand in de Schipholtstraat
Pal naast het Klompenkerkje stond een blok van twee woningen. Op 03 - 22 - 1951 ontstond er brand op perceel 64.
Dit pand werd bewoond door de weduwe Bos en de heer C. Bijker met zijn vrouw en twee kinderen.
Ik heb de brand gezien. Ik was toen 14 jaar. Een puber dus, voor zover wij wisten wat een puber was.
Een bakker die zich omstreeks half acht in de avond aan het pand vervoegde ontdekte het vuur. Omdat hij geen gehoor kreeg bij de bewoners sloeg hij onmiddellijk alarm. De naast wonende Jan Schelhaas belde onmiddellijk de brandweer. Schelhaas ging naar binnen om te kijken of de bewoners binnen waren en ontdekte dat de keuken al behoorlijk brandde. Beneden zag hij niemand. Direct ging hij naar boven om te zien of er kinderen in bed lagen. Dat was niet het geval. De bewoners waren elders op bezoek. Ook de inmiddels gearriveerde brandweer van Glanerbrug en Enschede stelden een dergelijk onderzoek in. Vast stond dat er geen bewoners meer in het pand bevonden. Ook het naastgelegen perceel van het blok van twee werd nat gehouden. Dit pand dat werd bewoond door de weduwe Bergman kon behouden worden. De oorzaak van de brand is onbekend. Het pand was inclusief de inboedel volledig verzekerd.
Foto Delpher kranten.nl Tubantia 05 - 11 - 1951.
Tekst van mij op basis van het krantenverslag.
Winters landschap in Glanerbrug. Deze foto is genomen richting Glanerbrug. Het laatste pand links is café Richters. In het eerste pand woonde mogelijk de familie Nijhof. Rechts, niet in beeld lag de boerderij van Harberink. Een zeer fraaie foto.
De tweeling Bakker. Wat konden ze mooi zingen. Ze woonden achter in de Schipholtstraat. Als ze op de zaterdag of zondagavond uit waren geweest, en ze door de Schipholtstraat naar het ouderlijk huis liepen, dan konden we hun van verre al horen aankomen. Ik was nog een jong ventje. Als ik op bed lag genoot ik van hun zang. Het wonderlijke was dat ze tweestemmig zongen. Dat wil zeggen dat de één de tweede stem zong. De ene Bakker, de grootste, is later meen ik getrouwd met een van Fortuin. Zij woonden tegenover zijn ouderlijk huis. Zijn vrouw is niet heel oud geworden. De andere tweelingbroer woonde later in de Schoolstraat. Naast de oude boerderij ter hoogte van de Jacob Roggeveenstraat.
De lieverdjes van de Schipholtstraat - Dr Stamstraat.
Dag Egbert.
De vraag die je mij stelde wat voor een huis daar stond was een kleine villa (heren huis)gebouwd door de Fam. Tegeler.
Daarvoor stond er een kleine boerderij klein Schipholt genoemd,na afbraak is er toen deze villa op gebouwd.
In de oorlog en ook nog daarna heeft er de Fam.Quwetemeier gewoond de boksers Hennie, Rudie,en Willie.
Oorlogje voeren zoals je schreef heb je met ons gedaan,jongens die woonden aan het begin van de Dr.Stamstraat het begin van de Schipholtstraat en hoek Tolstraat,
Misschien zeggen de namen Richters,Kroeze,Krabe,Reuver, Beugelink Kuiper en ik behoorde ook tot deze groep iets.
Volgens mij waren de geb.De Ruiter.Fokke en Herman van jullie club deze zijn later naar Canada gemigreerd.
In de bocht voor de auto lag een dikke steen waar wij in de vakantie altijd onze tent op sloegen, dit was ons gebied en dulden daar niemand vandaar dat oorlogje voeren.
Dan haalden wij van allerlei streken uit eieren stelen uit het kippenhok van Nijhof Elsink later Rools en bakten die dan op bij de tent.
Volgens mij was er ook een jongen bij jullie club van Schuitemaker die woonde op de hoek verlengde Dr.Stamstraat Schipholtstraat.
De foto is genomen door een fotograaf die met de rug naar de boerderij van Leemreize stond.
Ook vochten wij wel eens in het Schipholtbos bij de hangeboom waarin we boven in de boom al onze namen hadden gekerfd.(nou ja wat je vechten noemde.)
Ook daar dulden wij niemand. Maar dat konden wij niet altijd volhouden want dan kwamen jullie er met versterking aan.
Ik heb er een ontzettende mooie jeugd gehad en praat er nog graag over met mijn jeugdvriend Harrie Richters.
Ik hoop dat je dit een leuk verhaaltje vind. En Gr. je
Johan
Dag Johan.
Dit verhaal klopt helemaal. Pracht verhaal.
Ja, die hangboom he? Als jullie er niet weg wilden dan konden we altijd rekenen op versterking van de jongens van de Keppelerdijk. De jongens van Schuitemaker dat waren Rini en Joop Schuitemaker. Zouden ze nog leven?
Wat een geweldige jeugd hadden wij he?
Groet Egbert.
Het boerderijtje van Verbeek aan de Keppelerdijk. Een tekening van Willie Hagmolen
Boerderijtje van Verbeek aan de Keppelerdijk.
Geert Kampenga en Klaaske Kampenga - Faber in de Schipholtstraat 328.
Een licht bewerkt gedeelte van de bovenste foto. Klaaske Kampenga - Faber.komt er beter op uit.
Tweede van links is Jeltje Kampenga.
Een foto vanaf het erf van. In de verte de rook van een brand in Enschede.
Het trouwboekje van mijn ouders Hannes en Masje van de Haar - Bunskoek.
Een foto uit de oorlog van de Schipholtstraat in Glanerbrug?
Nee, het is de trieste aanblik van de afbraak van de gezichtsbepalende huisjes in de Schipholtstraat.
Weer een stukje oud Glanerbrug verdwenen. Foto Bert van de Haar.
Links Harm Moed, rechts Egbert van de Haar. Twee jongens van vroeger in de Schipholtstraat. Foto Bert van de Haar.
Foto uit de jaren '50 van de 20e eeuw. De jongens rechts in beeld zijn v,l,n,r, Teunie ter Heide, Freek Wip, Egbert van de Haar.
De huidige situatie. Foto Bert van de Haar.
De familie Beugelink.
Deze familie woonde in de Schipholtstraat op 151 en daarna op 147. Onderstaande foto' s ontving ik van Gretha Beugelink.
Daarvoor mijn hartelijke dank Gretha.
Op weg naar het stadhuis?
Even plechtig op de foto.
Te midden van de familie.
Uit een doop en overlijdensboek. Mattheus 18 vers 14: 'Zo is het ook bij jullie Vader in de hemel: Hij wil niet dat een van deze geringen verloren gaat.'
Het eerste kindje, Bennie, leefde niet lang. Ik herinner mij nog dat hij is overleden. Het was vlak voor de bevrijding. Bennie kon volgens mij al lopen. Ik herinner mij ook het enorme verdriet van Henk en Truida. Ik was bijna 8 jaar. Wij woonden op 155. En de familie Beugelink op 151.
Deze foto is een van mijn moeder haar moeder . Mijn moeder haar vader was al vroeg overleden. Mijn oma is hertrouwd met van de Berg , Mijn moeder staat daar als jong meisje bij op de derde rechts onder met dat gebloemde jurkje. Mijn oom Geert Schuite zit daar achter. Daar achter zit mijn overgrootvader, de vader van mijn oma opa Nijk. Mijn oma zit naast haar vader.Verder staan er broers en zussen van mijn moeder op. Dit is een foto die is volgens op de bult aan de Bultsweg gemaakt .
Mijn oma was vroeger de baakesvrouw aan Glanerbrug, dat heet nu vroedvrouw , Zij heeft heel veel babytjes op de wereld gezet . Tekst Gretha Beugelink.
Het gezinnetje Beugelink.
Mooi plaatje. Links Bennie, rechts Hillie. In het midden Gretha?
Schipholtstraat 151.
Links Bennie 2, rechts Hillie , in het midden Gretha.
Gretha in het hobbelpaard.
Gretha samen met Truus op de scooter. Gretha zit achterop.
Kinderen Beugelink.
Henk Beugelink met zijn kindertjes.
Truida Beugelink - Schuite met haar kroost.
Bennie Beugelink.
Henk en Truida Begelink - Schuite, 25 en 50 jaar getrouwd.
Het ontstaan van het Erve Schipholt. Een duik in de geschiedenis.
Het Erve Schipholt.
Glanerbrug kende vroeger twee oude benamingen van boerenerven. Deze bestonden al eeuwen voor dat er van Glanerbrug als dorp enige sprake was. Ten noorden van de grensovergang was dat het Bulserve. Ten zuiden daar van was dat het Schipholt. Het waren de enige twee boerenerven in de wijde omgeving. Ongeveer tot aan het Hogeland in Enschede was het waarschijnlijk een woest gebied. Tussen beide boerenerven in liep de oude verkeershandelsroute van Deventer naar Münster en Osnabrück. Dat is ongeveer waar nu de Gronauwsestraat loopt. Het erve Schipholt wordt mogelijk al in 1386 genoemd Maar dat is niet met zekerheid te zeggen. Het was toen mogelijk het eigendom, of viel onder het beheer van Ottenstein en daarna aan Bentheim – Steinfurt. Later komt het onder beheer van Slot Gronau. In het pachtregister van Gronau van 1569 – 1570 wordt het ook genoemd. In 1601 behoort het tot de Esmarke, maar blijft de graaf van Bentheim wel leenheer.
Eigenlijk waren er twee boerenerven met de naam Schipholt. Het oude Schipholt bij het Schipholtbos en het Lutje Schipholt. Dit boerenerf lag tussen de Ouverturestraat en de Glanerbeek. Op de plaats van de boerderij werd later het pand van Gerhard Tegeler gebouwd. In de tuin van dit pand is de zeer oude waterput nog een restant van het boerenerf. Lutje betekent klein. We kunnen dus spreken van een groot Schipholt en een klein Schipholt. Het is afkomstig van het Germaanse woord lutikon. Het Lutje Schipholt is altijd een vrij boerenbedrijf geweest. In 1635 duikt de naam Jan Schipholt op. Deze heeft, naar het zich laat aanzien grond gekocht van de graaf van Bentheim om er een boerenbedrijf te beginnen. Het Lutje Schipholt dus. Het grote Schipholt echter is dan nog in bezit van de graaf van Bentheim. Deze Jan Schipholt komt nogal eens voor in het landgericht van Enschede als het om geschillen gaat. Ook stond hij wel eens borg voor ene Klaas Brixen uit Gronau.
Eerst iets over de gevaarlijke jaren tijdens de tachtigjarige oorlog. Zie ook: http://hennepe.jouwweb.nl/kerkgeschiedenis-enschede-deel-2 In die tijd heeft ook dit gebied in Twente veel te lijden gehad van plunderingen en dergelijke. De boerenbedrijven lagen in een onbeschermd gebied. Wanneer de vijand, rovers en plunderaars kwamen sloegen de bewoners op de vlucht. Meestal naar een genabuurde stad of burcht. Voor de bewoners van het Schipholtgebied en mogelijk ook het Bultserve was dat het slot Gronau. Aan het slot Gronau was een wigbold verbonden. Het wigbold was in die tijd een soort stadsvrijheid. Aan het slot Gronau was zo’ n stadsvrijheid verbonden. In het gebied van het wigbold had men de vrijheden en de rechten die bij de stad behoorden. Dus ook bescherming van lijf en leden. Keerden men later terug naar hun woonstede, dan waren deze meestal behoorlijk geplunderd. Soms was dat wel van lange duur. De akkers waren dan totaal verwilderd en de boerderijen soms zwaar beschadigd.
Het grote Schipholt zoals wij dat kennen wordt al genoemd in 1386 Het was toen eigendom van Ottenstein, en daarna van Bentheim – Steinfurt. Ottenstein ligt in de deelstaat Noord – Rijnland – Westfalen. District Borken. Gemeente Ahaus. Het verpondingsregister van 1601 vermeld, volgens W.F. Schweizer, van leegstand van het Bultserve. We kunnen wel aannemen dat dit ook met het Schipholt het geval is geweest. Dit in verband met onlusten.
Verponding is een vorm van grondbelasting waaraan van de 17e tot de 19e eeuw moest worden voldaan. Vanwege het oorlogsgeweld kwamen ook de Bentheimer graven krap bij kas te zitten. Kortom: Het Schipholt werd verkocht. Herman Schipholt kocht het in 1707. Het was vanaf toen een vrij boerenerf. De familie Schipholt bleef in het bezit tot begin 19e eeuw. Als er alleen een dochter was, nam de ingetrouwde de naam Schipholt over. In 1805 werd er een nieuwe boerderij gebouwd. De oude heeft nog enige jaren dienst gedaan al schuur.
De Bakspieker. Het is gebouwd in 1771. De letters Y.M.S.H en Y.D.S.H op de gevelsteen betekenen: Jan Mensink Schipholt en Janna Derkink Schipholt. Zij bouwden in 1771 ook een bakspieker. Dat was ook wel nodig want het brood halen uit de directe omgeving was er niet bij. Maar of het ooit is gebruikt als bakoven is niet met zekerheid te zeggen. Er zijn in het verleden geen sporen van een bakoven gevonden. De gevelsteen is ondergebracht in het Rijksmuseum Twenthe. Er gaan geruchten dat het z.g.n bakhuisje mogelijk is gebruikt voor protestanten uit Duitsland. Maar ook daar zijn geen gegevens over bekend.
Een Bakspieker is een bakhuisje. Het is een bijgebouwtje bij een boerderij. Hierin bakten de boeren vroeger zelf hun brood omdat het te gevaarlijk was het in de boerderij zelf te doen wegens brand gevaar. Het woord Spieker of Spijker komt van het Latijnse woord Spica of Spicarium. Dat betekend graan. Ook werd er graan in opgeslagen. Het Bultserve moet al in 1675 een eigen bakhuis hebben gehad. Bij het bakhuisje op het Schipholt stond ook een eeuwenoude taxusboom. Die staat er nog steeds. Hoe oud hij is is niet bekend. Het is mogelijk dat hij al honderden jaren oud kan zijn.
Een Taxus Baccato kan wel 15 meter hoog worden. In Duitsland waren vroeger hele delen bedekt met Taxusbossen. Taxusbomen kunnen wel 1500 tot 2000 jaren oud worden. Taxus betekent boog. Caesar liet er in zijn tijd al bogen van maken. In legendes komt de Taxus regelmatig voor.
Bovenstaand artikel kon ik schrijven naar aanleiding van de buitengewone interessante artikelen in de Sliepsteen 1991. Een uitgave van de Historische Sociëteit Enschede en Lonneker. Geschreven door W. F. Schweizer Redactie adres: n Sliepsteen. Julie de Graaglaan 6 7545 R M Enschede. Kijk voor meer informatie op: http://shselcom.trimm.nl Verder ben ik veel dank verschuldigd aan W. Meester uit Glanerbrug die mij van veel informatie heeft voorzien.
Egbert van de Haar, Tiel.
Het erve Schipholt.
Een schilderij van Eelke Talman uit 1947.
Eelke Talman was een gewone huisschilder en werkte mogelijk bij Koopmans.
Archief Hennie Elzink.
Hieronder nog een paar prachtige foto' s van Hennie Elzink.
Hennie heeft hier in het Schipholtbos in de vijftiger jaren met zijn ouders en zus gewoond.
Hennie en Marie Elzink voor de achterdeur van het Schipholt.
Marie en Hennie Elzink voor het huis van Kroeske aan de dr. Stamstraat 170.
Hennie en Marie voor het kippenhok.
Marie Elzink.
Erve Schipholt.
Erve Schipholt.
Het zgn. kippenhok. Op de achtergrond de boerderij van Overink.
Gerrit en Hanna Elzink met hun kinderen Marie en Hennie.
Bovenstaande fraaie foto's kreeg ik van Hennie Elzink. Mijn hartelijke dank Hennie.
De put van het voormalig erf van Lutje Schipholt.
Adolf (Dolf) Lutje Schipholt en zijn echtgenote Jansje Schelhaas. Foto uit 'De Sliepsteen.'
Adolf Herman Lutje Schipholt geboren in 1907 en overleden in 1978.
Dolf, zoals hij werd genoemd, was een zoon van Herman Lutje Schipholt ( geb. 1867 overl. in 1913.) en Johanna Hinze ( geb. 1867). Johanna was zijn tweede vrouw. Zijn eerste vrouw overleed in 1899. Herman was smid en later smidsbaas in Gronau. Na het overlijden van zijn eerste vrouw keerde hij terug naar het tot ontwikkeling gekomen Glanerbrug, het Esmarke. Hij had veel grondgebied waarvan hij kon bestaan. Een deel daarvan verkocht hij. Herman was een vooraanstaand lid van de Hervormde Gemeente.
Dolf bezocht de middelbare tuinbouwschool te Frederiksoord. Hij werd tuinman op het Wooldrik. Maar dat werd niets. Ook is hij actief bezig geweest met het jongerenwerk te Glanerbrug. In 1926 komen we hem weer tegen als hij een pluimveebedrijf heeft achter zijn ouderlijk huis aan de Rijksweg in Glanerbrug. Twee jaar later trouwt hij met zijn Jansje Schelhaas. In dat huwelijk zijn twee kinderen geboren. Dolf was intussen beheerder geworden van een jeugdherberg in Delden. Maar in 1935 vertrok hij naar Lenthe ( gem. Dalfsen). Daar kocht hij een stuk grond en bouwde daar een pension. Daar bleef hij tot aan zijn dood in 1978.
In Dalfsen zat hij dicht bij Zwolle. Het Rijksarchief in Zwolle heeft hij vaak bezocht. Mogelijk elke dinsdag. Daar heeft hij een studie gemaakt van de geschiedenis van zijn familie. De Sliepsteen heeft daar in een paar afleveringen aandacht aan besteed. Dolf heeft veel gepubliceerd. Bijvoorbeeld in de plaatselijke pers en het orgaan: Verslagen en Mededelingen van Overijsselsch Regt en Geschiedenis. En in de Driemaandelijkse Bladen.
Bron ‘De Sliepsteen 1990 – 1991.
Advertentie
| Overijsselsche courant | 18-08-1843 |
I°. VEENGROND , SCHIPHOLT en AAMSVEEN, No. 182, groot Bunder 3 Roeden 70 Ellen.
Bron: http://kranten.kb.nl/
Vluchtkerkje uit 1771 in het Schipholtgebied.
Dit kerkje of bakspieker stond nabij de boerderij vlak achter het Schipholtsbos.
Foto de Sliepsteen. Waar de schaduw op de muur valt heeft mogelijk een op een kerkraam gelijkend raam gezeten. Aan de andre kant moet een rond raam hebben gezeten. Voor een bakspieker was dat ongewoon.
Beschrijving van de Gevelstenen en bouwfragmenten.
Gevelsteen: hoog 25,5 centimeter. Breed voorzijde 55 centimeter. Tekst: “Rococo-vaan met naamletters Y.M.S.H. – Y.D.S.H. 1771.
Sleutelstuk links.
1. voorkant 53,5, 1. 15 centimeter.
H. Krulornament 22 centimeter.
Sleutelstuk rechts.
1. voorkant 52,5 centimeter, h. 15 centimeter.
H. Krulornament 22 centimeter.
Deze ornamenten zijn door de voormalige bewoner van het Schipholt, dhr. J.J.B. Roolfs, geschonken aan de Oudheidkamer Twente Enschede. Deze heeft het in langdurige bruikleen gegeven aan Twentse Welle.
Bron Henk Elties.
Rococo is een Europese stijlperiode uit ruwweg 1720-1775. De naam is een samentrekking van het Franse woord rocaille, een asymmetrisch schelpmotief dat men in de 18e eeuw aantreft in met name de toegepaste kunst, en het Italiaanse barocco, dat barok betekent.
Kenmerkend voor het rococo is de genoemde asymmetrie, de nadruk op elegantie en het lieflijke en luchtige karakter. Het kleurgebruik typeert zich door de zachte tinten, met veel gebruik van pastel.
Met betrekking tot de decoratie zet de beweging van de barok zich in het rococo voort, maar ze fragmenteert zich en wordt op kleinere schaal uitgedrukt. Monumentaliteit wordt vervangen door lossere vormen, vrolijkheid en frivoliteit; de onderwerpen worden minder ernstig. Dit valt samen met het minder streng worden van de sociale en morele codes in de samenleving.
Bron : http://nl.wikipedia.org/wiki/Rococo
Dit zijn foto' s van het Vluchtkerkje uit 1771 dat stond even voorbij de boerderij van Roolfs achter het Schipholtbos. Bron TwentseWelle/OKT via Albert Bruinsma.
Het verhaal gaat dat het is gebruikt door Duitse gelovigen wiens geloof in Duitsland was verboden. Weer een paar mooie foto' s die het beeld van het Schipholtgebied en haar bewoners van vroeger verder completiseren. We hebben het, toen het kerkje is gebouwd, over een tijd dat deze omgeving nog behoorlijk woest was. Mogelijk stond er nog geen boerderij in de omgeving. Een verlaten oord misschien? Wel, als gelovige, wat dat dan ook mocht zijn, onvindbaar voor de vijand. Mogelijk een heftige geschiedenis?
W. Meester van de Historische Kring Glanerbrug verrichtte enig spit of zoekwerk voor mij. Uiteindelijk vond hij de verklaring van de volgende initialen die de gevelsteen die het kerkje sierde. Y.M.S.H.= Yan Mensink Schipholt , en Y.D.S.H.= Yanna Derking Schipholt.
De steen in de voorgevel van de boerderij met de tekst 'Vreest God', staan ook de initialen H.E. H.S.H.
Deze staan voor: Herman Efink en Hendrika Schipholt . Bron 'de Sliepsteen', 1991.
De boerderij 't Schipholt' achter het Schipholtbos is gebouwd in 1805 voor H. Efink en zijn vrouw H. Schipholt. Het ‘bakhuisje’ uit 1771, dat mogelijk als doopsgezinde schuurkerk heeft gediend. http://www.dbnl.org/tekst/sten009monu03_01/sten009monu03_01_0042.php
Mogelijk dat de gevelsteen in het kerkje er niet direct bij de bouw er in is gezet. Maar later toen het eigendom werd van de familie Schipholt.
Toch rijst bij mij een grote vraag.Als dit kerkje van iemand was, waarom dan op deze plek gebouwd? Stond er voordat de boerderij van Roolfs werd gebouwd er een andere boerderij? Heeft het toch met het Jodendom in Duitsland te maken? Gaf de toenmalige eigenaar de Joden uit Duitsland gelegenheid om hun godsdienst op de sabbatdag te praktiseren? Was de eigenaar zelf ook een Jood? Of is het een toevallig samenvallen van de letters van namen en Joodse initialen? Heeft de Sliepsteen gelijk?
Is het ook bekend tot welk kerkgenootschap de familie Schipholt behoorden? Mogelijk dat er in de tijd van 1771 en later meer boerderijen in de omgeving kwamen. Mogelijk waren daarbij mensen van hetzelfde geloof als de Schipholt' s . Omdat de gemeente waar ze kerkelijk stonden ingeschreven als lidmaat te ver weg was is het mogelijk dat daarvoor het gebouwtje is geplaatst. Het is goed mogelijk dat we het in die richting moeten gaan zoeken.
Dit zijn zomaar wat vragen die bij mij opkomen.Het kan nog spannend worden.
Eigenlijk is het heel triest dat dit gebouwdje is afgebroken. Gebouwd in 1771 en gesloopt in 1980. Dat zijn ruim 200 jaar. Het had een mooi monumentje kunnen zijn in een mooie toeristische fietsroute van Enschede Oost. Wat je af breekt komt nooit weer terug. Er wordt veel te gauw dingen afgebroken die bewaard kunnen worden. Een mooie gedenkplaat met een mooi verhaal zou hier nog wel op zijn plaats zijn.Wat rest zijn in dit geval alleen de foto' s. En een hele oude conifeer. Naar men beweerd uit de 18e eeuw. De conifeer staat er nog. Ook in Glanerbrug is veel afgebroken evenals mijn huidige woonplaats Tiel. Dat is jammer voor ons nageslacht. Daar moet meer over nagedacht worden. Over verantwoord Rentmeesterschap gesproken. Daar valt ook een zaak als hierboven onder.
H. E. betekend H. Efink. En H.S.H Hendrika Schipholt . Vreest God houd Zijn gebod zoo zal het u wel gaan in het land en God zal u zegen met voller hand. 7 Juni 1805. Zo staat het op de ingemetselde muursteen van de boerderij van Roolfs vlak achter het Schipholtbos.
H.E. betekend in Joodse zin mogelijk 'Het Evangelie'. H.S.H betekend: De dimensie die betrekking heeft op het handelen van God bestaat uit 16 items, verdeeld over drie schalen, namelijk ondersteunend handelen (OSH), Wel frappant dat de letters een gedeeltelijk gelijk zijn.
Heersend/Straffend Handelen. ( H.S.H.)
En passiviteit (PAS) (d.w.z. God handelt niet).
Kijk voor meer informatie op:
http://www.hannekeschaap.nl/Handleiding%20VGB%20(versie%202).pdf
Het kan nog spannend worden. Is het antwoord uit de Sliepsteen goed? Of zijn er nog andere verklaringen mogelijk? Heeft het toch met het Jodendom in Duitsland te maken? Of is het een toevalligheid dat deze letters samenvallen met het Jodendom als met de hierboven genoemde namen? Mogelijk dat er ook nog een derde verklaring mogelijk is.
AAGJE, is een vragenrubriek in het Nederlands Dagblad.
Wat betekenen de letters YMSH op een kerk?
Dit moet ik even vertellen: ik heb maandag toch zo’n leuke dag gehad! De knecht had ineens als een verrassing bedacht om een dagje uit te gaan, ik mocht uitkiezen waarheen. Hij had een luxe wagen geleend of gehuurd, alleen sprong oom Age op het laatst op de achterbank toen we wegreden, dat was niet helemaal de bedoeling, geloof ik. Hoe dan ook, het was best gezellig! Ik houd u op de hoogte.
Dus ik dacht: laten we maar even naar Glanerbrug gaan, want daar heeft Egbert van de Haar een vraag over gesteld. Ik heb eerder voor hem uitgezocht waar de plaatsnaam Glane vandaan komt. Egbert heeft nu een vraag over het ‘vluchtkerkje’ dat – tot het in 1990 is gesloopt werd – vlakbij Glanerbrug heeft gestaan. Daar zat in de gevelsteen in letters Y.M.S.H.Y.D.S.H. gegraveerd. Wat betekenen die letters op een kerk?
Mijn eerste gedachte was dat het misschien net zulke afkortingen zijn als Y.W.A.M. of Y.F.C. of zelfs Y.M.C.A. Young Men’s Spiritual Health? Youth Dance Swings High? Maar nee, daar is de steen te oud voor. ‘1771’staat erop. Toen haalden we in de kerk nog niet zoveel inspiratie uit Engeland of Amerika. Gelukkig ontmoetten we op ons dagje uit meneer Bekkering, en die weet veel van de lokale geschiedenis. Om te beginnen is het niet eens zeker dat het ‘vluchtkerkje’ ooit als kerk dienst heeft gedaan. Het staat vlakbij de Duitse grens; volgens Egbert was het misschien een synagoge voor de Joden, toen hun godsdienst in vroeger eeuwen in Duitsland niet was toegestaan. Meneer Geert denkt dan eerder aan een kerkje voor protestanten, toen die het vlak over de grens in Duitsland moeilijk hadden.
De gevelsteen heeft in elk geval geen religieuze betekenis. De letters betekenen Yan Mensink Schipholt en Yanna Derkink Schipholt. Het gaat dus om familienamen. Dat is vreemd op een kerk. Het gebouwtje is ook vrijwel zeker niet als (schuil)kerk gebouwd. Er zijn bronnen die zeggen dat het oorspronkelijk een bakhuis was, een bijgebouw waar brood en koek werden gebakken. De steen zou er dan op wijzen dat de familie Mensink – Derkink zo rijk was dat ze een eigen bakhuis had. Bakhuisjes en ovens werden vroeger vaak door een aantal buren gezamenlijk gebouwd en gebruikt. Maar het gebouw is een stuk hoger dan de bakhuisjes meestal waren. Meneer Geert denkt eerder dat het een schuurtje of berging is geweest, later misschien een garage. Of een stalling voor een koets. In de zuidmuur was te zien dat er een hoog raam is geweest, dat is dichtgemetseld. Waar dat op wijst? En of het gebouwtje ooit als kerk heeft dienst gedaan? En kwam de gevelsteen misschien oorspronkelijk ergens anders vandaan, want hij is eigenlijk te sierlijk voor zo’ n simpel gebouwtje? ‘Kortom, zo besloot meneer Geert, ‘we weten meer niet dan wel over de steen en het gebouwtje.’ Maar geldt dat niet voor heel het leven?
AAGJE in het Nederlands Dagblad 15 -01 - 2011.
Rechts de beek in het Schipholtbos. Wat hebben we daar gespeeld. In de verte stond een treurwilg. De takken hingen over de beek. Tarzan speelden wij. Soms met een nat pak. Links de boerderij van Overink.
Foto' s Albert Bruinsma. Bedankt Albert.
Weer twee mooie foto' s van het Schipholtgebied die ik van Albert kreeg. Foto boven is genomen vanaf de boerderij van Overink richting de boerderij van Roolfs. Rechts van de boerderij is het dak van het kerkje nog zichtbaar. Op de akker heb ik mogelijk nog aardappelen geraapt met Thijs ter Heide. Overink rooide ze. Maar het kan ook zijn dat het deze akker is waar Overink zijn graan verbouwde. Geert Fij en ik met nog iemand staken de schoven omhoog. Overink pakte ze goed op. Geert stak een keer te ver met de vork zodat hij Overink in zijn benen prikte. Overink wilde geen paal over de stapel op de wagen. Het was maar een klein eindje naar de boerderij, volgens hem. Maar toen het paard en wagen met de ene kant door een greppel reed vloog het hele bovenste gedeelte er af. Inclusief Overink. Met een keiharde schreeuw verdween hij onder de grote stapel schoven. De strooien hoed en de klompen vlogen door de lucht. We hebben hem er onder vandaan moeten halen. Wat hebben wij als jongens toen gelachen. Maar natuurlijk niet waar Overink bij was. Over de akker loopt nou de busbaan.
De onderste foto toont de schuur van boer Roolfs. Een prachtig landelijk gebied nog in 1959 - 1960.
Zeer fraaie foto van de weilanden met het zicht op het Schipholtsbos. Maar het kan ook evengoed het Harberinksbos zijn. Daarover bestaat geen zekerheid. Ik heb mijn jongere broer Bert wel eens uit het weiland van boer Overink tussen een kudde koeien vandaan moeten halen van mijn moeder. Mijn broer was toen een jaar of vijf. Hij was met nog een paar kleuters uit de buurt mogelijk aan het bloemen plukken.
Ook Albert Bruinsma heeft zijn herinneringen aan dit stukje land. Hij schrijft:
Egbert prachtig zoals je de foto’s hebt geplaatst met de onderschriften er bij en de betekenis van de letters bevredigen mijn nieuwsgierigheid.
Je verhaaltje bij de foto doet mij denken aan wat ik daar vroeger heb gedaan.
Op die akker heb ik aardappels gepoot en geoogst ik heb er met het paard Nellie die grote zwarte knol voren getrokken tussen de aardappels. Ik heb er knollen gezaaid en geoogst, hele verhalen komen bij mij boven.Ik heb die akker geploegd met twee paarden voor de ploeg Nellie, en het paard van Roolfs,hooi binnenhalen met Joop ter Heide en Willem Verbeek, mijn broer en ik. Het groepje ganzen en de twee honden die ons altijd kwamen begroeten met veel lawaai.
De weide achter de huizen van de Schipholtstraat heb ik eens gemaaid met het paard Nellie en een machine met de schaar aan de zijkant enz. enz.
Vanaf de Schipholtstraat, over het erf van boer Harberink, liep het pad door dat dan rechtsaf achter het Harberinksbos langs het weiland liep. Het ging verder linksaf naar het huis van Albert Wobben, die daar woonde met zijn zoon Jan. Ik meende dat in het verlengde van zijn tuin een klein kerkhofje lag. De beek liep daarlangs. Tegenover Albert Wobben woonde Jan Jansen die een kapperszaak had aan de Gronauwsestraat. Hun beiden waren lid van de schuttersvereniging.
Achter Jansen lag boerderij Gleis in Duitsland met een hele grote plas water daar gingen we in de winter vaak schaatsen.
Rechts van Jansen liep een brede bosrand langs de boerderij van de schillenboer, zijn naam ben ik even kwijt. Die ging vaak koffie drinken bij, ik meende Oosterhof. Toen hebben we een keer zijn paard met wagen naar huis gestuurd. We hoorden vaak, als hij op de wagen stapte, tegen zijn paard zeggen, ‘gaot mor noar huus’. Dat deden wij ook een keer, het paard een klap op zijn kont en zeggen gaot mor noar huus. Hij liep zo naar huis. Zonder schillenboer.
Die brede bosrand naast die schillenboer gebruikten wij om in het Aamsveen te komen. We kwamen dan uit op het naoberpad dat langs de grens loopt. Dit pad loopt helemaal vanuit Groningen, langs en over de grens, naar ik meen Winterswijk of nog verder.
http://www.tweevoeter.nl/noaberpad.php
In het Aamsveen waren vaak Harm Kraak en David Bakker aan het turf steken. Ik meen te weten dat het de laatste turfstekers van Glanerbrug waren .
Harm zei eens tegen ons, Jan Belt, Wiebe Oosterhof en mij: ‘Wil je lol hebben dan moet je David een turf op zijn kop gooien’. David had een rode zakdoek op zijn hoofd geknoopt. Met de derde turf van Jan Belt ging die er af.
Nou, dat hebben we geweten.
We hebben gelopen voor ons leven.
Harm zei later tegen ons dat hij dat nooit had moeten zeggen. Want als hij ons had gekregen dan waren er ongelukken gebeurd.
Albert.
Graag zou ik nog in het bezit willen komen van foto' s van de boerderijen van Lemerijs en Harberink. Als u die heeft neem dan contact met mij op via deze site.
Egbert.
Foto Bert Schuite. Het kleine meisje vooraan is volgens mij Mieneke Goolkate. Als zij nog leeft is zij achter in de 70. Dit moeten foto' s zijn van voor de oorlog.Op de achtergrond het Schipholtsbos.
Foto Bert Schuite. Op de achtergrond rechts staat een een moeder met een kind op haar arm achter de omheining. Mogelijk een bewoonster uit de buurt.
Wie kent wie op deze foto. Ik zie ergens links Piet de Lange. Ergens rechts bij de leraren meester Dalstra met bril.
Foto Bert Schuite.
De Schipholtschool. Foto Bert Schuite.
Luchtfoto van Bert van de Haar. De rode huisje zijn een deel van de Schipholtstraat. Daarachter de nieuwe buurt. Daarachter de Dr. Stamstraat. En daar weer achter Duitsland. Een schitterende foto, genomen vanuit een helikopter.
Uit de Waarheid 02-05-1961,
Zie:http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010371076%3Ampeg21%3Ap006%3Aa0018
Heden overleed na een langdurige ziekte mijn geliefde vrouw en onze lieve moeder, behuwd-, groot- en overgrootmoeder Pietje Bakker-de Ruiter, echtgenote van David Bakker, in de leeftijd van 75 jr. Namens de bedroefde familie, David Bakker • Glanerbrug 28 april 1961 Schipholtstraat 299.
Glanerbrug, omgeving van de Geref kerk. Links lag het weiland van groenteboer Jonkers. Ik kan mij nog herinneren dat er op de hoek van de Schoolstraat Schipholtstraat in dat weiland nog enkele dennebomen stonden. Mogelijk heette ten tijde dat deze foto is gemaakt de Schipholtstraat toen nog Veenweg.
Hierboven de Veenweg, richting het dorp. Later is de naam veranderd in de Schipholtstraat.
Informatie van dhr. W. Meester Historische Kring Glanerbrug.
In het straatnamenboekje ‘Honderdvijfenzeventig jaar straatnamen in Enschede 1809 – 1984’
Blz. 192. Veenweg.
Van de Dr. Stamstraat eerst in N - W, -, daarna in Z - W, - richting tot de Kersdijk
De weg lopende naar het Aams - of Amtsven (niet officieel vastgesteld)
Bij besluit van voormalige Lonneker d.d. 11 juli 1827 vastgesteld als "Schipholtstraat
Oude benaming 'Veenweg’.
Masje en Hannes van de Haar met dochtje Cobie. Dit zal in 1934 zijn geweest. Rechts Cobie.
Hannes van de Haar stiekum door mij gefotografeerd van boven af. Circa 1958.
Egbert van de Haar. Ergens op een brug. Ik zit in het mandje. Cobie staat bij mijn moeder.
Schipholtstraat als ansichtkaart boven, en onder het originele glasnegatief waar de briefkaarten van zijn gemaakt. Een Hengelose fotograaf maakte deze foto op een warme zondagmiddag. Rechts v. r. n. l. Egbert van de Haar, Freek Wip, Teun ter Heide. Helemaal links de Jongens van Altena, v d Berg , Fij. Bron: Bert Schuite.
Slagerij van Veen in de Schipholtstraat. Het pandje rechts ernaast zat in mijn tijd dhr. Boerichter. Boerichter had een kleine manufacturenzaak. Boerichter had maar een arm. Maar hij was er wel behendig mee. Lappen stof, kamgaren, spelden , naalden etc had hij te koop. De huisvrouwen maakten vroeger veel zelf. Kleding voor de kinderen werden vaak zelf gemaakt. Elastiek in de onderbroek. Kousen stoppen ook. Er werd niets zomaar weggegooit. Het op de foto staande winkeltje rechts is mogelijk een theewinkeltje. Heel flauw is te zien dat er iemand in het winkeltje staat. Op de etalageruit staat Kahrel Thee. Boven de deur staat de naam A.A. Veen of zoiets. Maar of het vlees bij de slager er nou zo netjes bij hing als de zon op de ramen scheen, betwijfel ik. In de vensterbank van de slagerswinkel ligt een stapel stukken spek. Vrieskasten waren er in die tijd dat de foto is genomen kennelijk nog niet.
De oude Dokter Stamstraat. Hier rechts stond een mooi pand. De meneer die hier woonde sprak ons, vlak na de oorlog, vermanend toe. Wij voerden namelijk oorlog tegen de jongens van de Dokter Stamstraat. Die meneer sprak er zijn verdriet over uit dat wij dat deden. 'Er is al zoveel oorlog geweest, zei hij.'Het oorlogje voeren heeft ook niet zo lang geduurd. Al gauw vonden wij voetballen leuker.
Egbert van de Haar voert de kippen. De balken van de ren kwamen van de koeltoren van een textielfabriek in Enschede. Die gingen echt niet rotten.
Schipholtstraat nu.
Links. Foto genomen richting Dr. Stamstraatom 6 uur in de morgen. Rechts een foto van mijn moeder, genomen door mijn vader met een voor de buik camera. De zon scheen op een zondag in de namiddag heerlijk bij ons naar binnen in de voorkamer. Mijn vader zei tegen mijn moeder dat ze maar aan de tafel moest gaan zitten. Een tafeltje met een stapeltje boeken in de hoek bij de deur naar de gang geplaatst. Daarop de voor de buikcamera. De sluiter 10 seconden open houden. Mijn moeder moest heel stil zitten. Het resultaat mag er zijn. Op de achtergrond boven het dressoir een conté tekening van mij van de zandafgraverij in Hengelo (O). Dat is de plek waar later het stadion Veldwijk was.
Bert van de Haar met buurvrouw Lutske ter Heide - Snijders. Circa 1960.
Bert van de Haar op mijn Monarcbrommer. Dit was s' morgens om een uur of half zeven. Circa 1960.
Links. Genomen om 6 uur in de morgen richting het Schipholtbos.Het vierkante houten schot diende als deponeerplaats voor de kleine boodschap voor de leden van het mannelijk geslacht. Anders was het tunneke te gauw vol. Rechts boven moeder met kleinzoon Cees.Deze tuin is door mij eind jaren vijftig aangelegd. De slakken aten alle groente op wat mijn vader verbouwde. Ik heb er een tuin van gemaakt. Circa fl. 300 aan beplanting heeft mij dat gekost. Dat was in die tijd een hoop geld. We hebben er jaren plezier van gehad. Tot grote ergenis van de slakken. Die moesten toen naar de buren voor een volle maag.
Recht boven moeder met kleizoon Ceesje Evers. Het is het enige kleinkind van de 11 die ze heeft meegemaakt. Moeder is maar 50 jaar geworden.
Ceesje Evers in kleur.
* 
Ceesje Evers nu iets groter, bij de door mij gemetselde vijver. De vijver was toen nog niet af.
* 
Cees Evers nu met zijn jongere broertje Hans. Het schipholtsbos ligt in de nevels gehuld. Hans Evers * Losser, 22 december 1961 - † Hengelo 13 maart 2012.
Vader met zijn G.M.V brommer. De fabriek van deze brommer stond in Varsseveld.
Gewichtheffen deden we ook. Mijn vader had een halster laten maken op de fabriek. Circa 35 kilo was het. Tien keer opdrukken was best wel pittig.
Twee sterke mannen. Links Wolter Evers, rechts Egbert van de Haar.
Vader bij zijn voliére. Prachtig uitzicht t'Schipholtbos. Rechts Egbert van de Haar met Nettie Lof.
Links, foto genomen richting het botterknollenland richting Epe.
Rechts vader en ik.
Vader geniet van het zonnetje. Vader en moeder samen.
Moeder en ik. Opkomst van de zon.
Je zult maar zo' n uitzicht hebben. De weiden van Overing, het Schipholtbos.
Mijn broer Bert van de Haar met oomzegger Cees Evers. Mooie lange tuinen hadden wij.
Links mijn vader in de tuin bezig.
Rechts Cees Evers poseert voor de camera.
Cobie van de Haar schrobt de stoep. Het was vroeger wekelijks een vast ritueel dat de ramen werden gezeemd, en de stoep voor en achter werden geschrobt.Maar wat voor laarzen heb je daar aan Cobie? Het lijken wel soldatenlaarzen. Rechts Egbert van de Haar 1 jaar.
Hannes van de Haar gedecoreerd. Hannes jaren later.
Mijn ouders Hannes en Masje van de Haar en zus Bea gingen met Jan en Sina Oord op vakantie naar Hummelo. Boven: Hoe pakken we de bagage in. Onder: Op weg.
Schipholtstraat Glanerbrug. De auto van Jan Oord.
Feest in de Schipholtstraat. Trouwerij van Wolter Evers en Cobie van de Haar. Prachtige straat toen. Foto Bennie de Vries.
Bruidspaar Wolter Evers en Cobie van de Haar. Op de foto links het meisje is Alie ter Heide, daarachter Jans Lof - Boxem. Daarachter Hennie Röwer. Rechts Marietje ter Heide. Daarachter Riekie Belt met op de arm Jan Belt.Trouwdatem was 18 mei 1957. Het bord 'Hulde aan het Bruidspaar heb ik gemaakt. De dennetakken hebben we stiekem gehaald bij het Olafklooster in de Beekhoek. De foto is gemaakt door Bennie de Vries.
Buurtkinderen Schipholtstraat.
V.l.n.r. Annie Bakker, Nettie Lof, Bea van de Haar, Grietje Bakker. Op de achtergrond de volière' s van de familie Lof. Rechts Annie en Grietje met in het midden Nettie Lof.
Sneeuwpret in de Schipholtstraat.
De toen nog mooie rustige Schipholtstraat eind jaren vijftig. Bea van de Haar op haar mooie fiets.
Buurtkinderen uit de Schipholtstraat. Henk Elties met diverse dames op de foto. V.l.n.r. Margriet Beute, Hermien Beute, Minie Schelhaas. Zittend v.l.n.r. Ineke Kuiper, Henk Elties en Nettie Schelhaas. De foto is genomen op de binnenplaats van de familie Schelhaas aan de Schipholtstraat 60 te Glanerbrug. Jaar 1946 of 1947. Rechts twee jongetjes uit de Schipholtstraat. Het zijn Henk Elties en Hennie ter Heide in 1947. Hier gefotografeerd op de hoek van Corn. Houtmanstraat / Willem Barendszstraat . Rechts Ina Breteler.
Trouwfoto Vader en Moeder 3-dec.1936. Fotoarchief Henk Elties.
Trouwboekje vader en moeder Elties. Foto Henk Elties.
Achtersterij moet zijn 3e van links soldaat Elties eind jaren '30. Foto en tekst Henk Elties.
J.Elties als militair eind jaren '20 begin jaren '30 (Cavelerie)
Deze foto met onderstaande tekst kreeg ik van Henk Elties. Mooie foto Henk. Bedankt daar voor. Weer twee Glanerbruggers van vroeger on beeld.
A.Elties-Snijder en L.ter Heide Snijder. Fotoarchief Henk Elties.
Klaas Snijder Geboren: 22 januari 1869. overl: 13 juli 1952 te Enschede. Jeltje Snijder - Oosterhof. Geb: 30 december 1866. Overl: 26 april 1949.
Hieronder een bijzonder fraaie brief van Klaas Snijder die hij schreef aan dominee Laschuit Nederlands Hervormde Kerk in Glanerbrug. Het zal geschreven zijn voor 1949. Want Ds. Laschuit is mogelijk in 1949 vertrokken naar Urk. deze brief geeft een mooie indruk dat Klaas Snijder wel degelijk van de zaken in de kerk op de hoogte was. Ook de zinsopbouw getuigt van een redelijk goede ontwikkeling van Snijder. Het gaat over wel of geen kleine Avondmaalbekertjes. Snijder is van mening dat kleine bekertjes niet wenselijk zijn.
Aan Ds. Lasschuit.
Wel Eerwaarde Heer !
Ofschoon ik altijd de Kerkbode met veel ingenomenheid gelezen heb, werd ik jl Zaterdag zeer teleurgesteld.
Met verbazing las ik, dat a.s. Zondag bij het vieren van het H. Avondmaal ingevoerd worden “ de kleine bekertjes,,
En waarom? ‘t Is haast niet te geloven wat er staat, nl. dit. Onze Heiland heeft het er ook niet op aan laten komen, door zich op advies van den Satan neer te werpen van de tinne van Jeruzalems tempel.
Dat noemde de Heer, “God verzoeken,,
Daarom hebben de Kerkeraad en de Kerkvoogdij de kleine bekertjes aangeschaft”.
Uit dit Uw schrijven laat U dus duidelijk uit komen, dat wanneer de kleine bekertjes niet werden ingevoerd, het een groote zonde zoude zijn. “ God verzoeken,,
Het is zeer teleurstellend in verband met het H. Avondmaal zoo iets van Uwe hand te moeten lezen daar dit toch in strijd is met Gods Woord
Het blijkt mij dat U geen voldoende aandacht heeft geschonken aan de woorden van Jezus, tegen Satan gesproken.
Daar luid het, “ Daar staat geschreven,, Ziet Dominee, dat is het, “ daar staat geschreven,,.
Het beroep op en vasthoudend aan Godswoord is het eenige richtsnoer in ons leven.
En heelaas is dit door Kerkeraad en (gemeente) Kerkvoogdij losgelaten.
In Godswoord waar men leest in Math 26: 27 “ En Hij nam den drinkbeker, en gedankt hebbende gaf hun dien, zeggende “ Drinkt allen daaruit ,, dus geen bekertjes.
Volgens Uw schrijven, nam menigeen met huivering plaats aan den avondmaaldisch, of bleef uit angst weg, uit vrees voor besmetting.
Is het niet verschrikkelijk uit vrees om besmet te worden, zich van het , zich van de tafel des Heeren te onthouden?
Geloofd gij waarlijk dat er een br. of zr. Door God met besmetting gestraft zal worden, wanneer hij of zij gehoorzaam aan het gebod van hun zaligmaker , van wien alleen alle goede gaven en volmaakte giften ( woord onleesbaar).
Wie in ‘t geloof op Jezus ziet vreest geen “besmetting,,.Ja, vreest voor dood en helle niet!!
Laten wij ons toch vasthouden aan de Heilige Schrift, dan weet men , dat de Avondmaalsviering is het hart van de Christelijke Godsdienst.
Christus is het hart des gemeente, Zijn verzoenend lijden en steven, de grond der Zaligheid, het middelpunt van het Evangelie, en ter gedachtenis viering van Zijn lijden en sterven heeft Christus het avondmaal ingesteld, op dat zij, die Hem als Zaligmaker gelooven, het tot versterking des geloofs zouden tot hij wederkomt om te oordelen de levenden en de dooden
Hiervan lezen wij Kor 11 : 26 Zoo dikwijls als gij het brood zult eten en van den drinkbeker zult drinken zoo verkondigt den dood des Heeren totdat hij komt,, .
En daar ik mij buig voor Godswoord, en daaraan hoop trouw te blijven, is het voor mij onmogelijk, aan de on-Schriftuurlijke avondmaalsviering deel te nemen.
Daar om is het mij een dringende behoefte U dit te schrijven en hoop, dat het door de Kerkeraad en Kerkvoogdij, ernstig overdacht zal worden, en de kleine bekertjes af te schaffen.
Met br. gr. K. Snijder.
Schipholtstraat 114.
Of Klaas Snijder gehoor heeft gekregen bij dominee Lasschuit is mij niet bekend. Egbert van de Haar.
Op bovenstaande foto staat het bruidspaar (55-jaar getrouwd) Snijder wonende Schipholtstraat 114. Deze foto genomen is in 1947. Het feest werd gehouden bij cafe Richters op de hoek Schipholtstraat - Keppelerdijk.Bijgaand de uitnodiging aan familie vrienden en bekenden.Heel bijzonder is ook de rekening. Pake Snijders, hij was van Friese komaf, zat s'middags, als de schooljeugd naar school ging, vaak in de vensterbank. Dan vroeg de jeugd hem of hij bij hen een splinter uit de hand wilde halen, terwijl ze helemaal geen splinter in de hand hadden. Hij pakte hun hand vast, en kneep ze dan in de handpalm en weg was de splinter. Fotoarchief Henk Elties.
Mogelijk is dit een felicitatie van de Nederlands Herv Kerkeraad van Glanerbrug. Bron Henk Elties.
Bron: Henk Elties. Heel bijzonder Henk.
Het trouwboekje van Klaas Snijder en Jeltje Snijder - Oosterhof. Bron Henk Elties.
Kinderen in het trouwboekje. Bron Henk Elties.
Nota Ziekenverpleging gebruik rouwkapel R.k. Ziekenhuis Enschede. Bron; Henk Elties.
Nota Doodenzorg Glanerbrug. Bron: Henk Elties.
Bron: Henk Elties.
Bron: Henk Elties.
Bron: Henk Elties.
Bron: Henk Elties.
Foto links: Rein en Lutske ter Heide - Snijders met dochtertje ( Jantje ) Jannie. Foto vermoedelijk genomen in 1939. Dus was het meisje circa 2 jaar oud. Mogelijk in de Schipholtstraat 108 waar ze toen woonden. Later zijn ze verhuisd naar 153. Fotoarchief Hennie ter Heide. Rechts het grafje van hun zeer vroeg overleden dochtertje Jeltje. Foto Egbert van de Haar.
Lutske ter Heide met kleinzoon Johnny Röwer.
Deze foto is genomen in de Schipholtstraat t.o huisnummer 114, waar Henk Elties en zijn ouders toen woonden. Op de foto staan links Henny ter Heide en rechts Henk Elties met Ineke Kuiper samen op de glijer, nu step genoemd. Foto is genomen in het jaar 1947. Fotoarchief Henk Elties.
Dokter Stamstraat aan het begin van het zanderige gedeelte. Ook dit gedeelte lag in het Schipholtgebied.In een van de panden links woonde kapper Koenders. In de avonduren oefende hij thuis het vak van pedicuur uit. Omdat ik nogal last had van een vervelende likdoorn ging ik wel eens naar hem toe. (Ik zat toen in de puberteit. Maar dat woord kende ik nog niet Ook niet het gedrag wat daarbij hoorde.) Koenders vroeg mij of ik s 'nachts wel eens last had van kramp in mijn been. Ik beaamde dat. 'Je hebt steunzolen nodig, zei Koenders'. Dus maakte hij voor mij steunzolen. Koenders was niet alleen kundig, maar was ook een aardige man. Van zijn steunzolen heb ik jaren plezier gehad. Koenders kwam ook bij de mensen thuis. Ook bij mijn schoonmoeder in de Hoogstraat in Enschede. Koenders had een mooi reclamegezegde. Het zijn de 7 k's: Kapper Koenders knipt kleine kinderen kale koppen.
De familie Schuite. Zij woonden voor en na de oorlog in de Schipholtstraat 152. Zittend v.l.n.r Janneke, Bert, ?. Achterste rij v.l.n.r. Vader Geert Schuite, echtgenote moeder Schuite, Joop Schuite. Fotoarchief Bert Schuite.Rechts Gerard v d Scheur. Hij woonde met Nel en kinderen op 154. Gerard was een verdienstelijk voetballer bij Eilermark. Gerard is op 45 jarige leeftijd overleden aan kanker.
Op vakantie even op de foto voor mijn geboortehuis Schipholtstraat 155 in Glanerbrug. Achter de openslaande ramen boven ben ik geboren. De ramen zullen toen wel dicht hebben gezeten. Hoe de ooievaar is weg gekomen weet ik niet.
In dit blok woonden in de zestiger jaren,het pand no 149 Freerk en Kinge Bruinsma met hun drie zoons Arie, Albert en Wobbe. Daarvoor de familie Rhee. En daarvoor de weduwe Ziel met haar drie zoons Jan, Bennie en Aaldert. Die zijn in 1949 verhuisd naar Aalten. Mevr Ziel, Jan en Bennie zijn al lang overleden. Aaldert woont in Winterswijk. Het pand links er naast Henk en Trui Beugelink - Schuite met hun kinderen. Trui of Truida is onlangs op hoge leeftijd overleden. Daarnaast, uiterst links Luuks en Jans Lof - Boxem met dochter Margje, zoon Klaas en dochter Netty. In mijn tijd zaten er nog kleine raampjes in de kozijnen.
1967. Sneeuw in het Schipholtgebied.
De op dat moment voltallige familie van de Haar. Helaas heeft mijn moeder dit allemaal niet meer mee gemaakt. Zij is op 50 jarige leeftijd overleden aan kanker. Vader is 88 jaar geworden.
Wie herkend zich op bovenstaande foto genomen in de Schipholtstraat 155 te Glanerbrug. Op de foto v,l,n,r, Mijn vrouw Betsy van de Haar, met donker broekje Dirk van de Haar, meisje bij een jongetje op de knie is Miriam van de Haar, mijn vader Hannes van de Haar. Man geknield met kind is Rein ter Heide, jongen met grijs shirt en lichte broek is John van de Haar. Op deze foto staan mogelijk kinderen van Henny en Jantje Röwer en Hennie en Betsy ter Heide. Dat zijn nu, 2010, midden veertigers.Deze foto is gemaakt in augustus 1972.
Winter in de Schipholtstraat 1965. Rechts: Zomer 1966. De konijntjes van buurman Rein ter Heide logeerden dagelijks bij ons op het gazon. In de verte de huizen aan de Dokter Stamstraat.
't Huuske veur de grote boodschap. De dames deden hier ook de kleine boodschap. De mannen moesten achter in de tuin hun kleine boodschap zien kwijt te raken bij het houten schot.Toch is er al de verandering te zien. Twee vuilnisemmers. Voorheen was dat er maar een. Deze foto dateerd omstreeks 1966.
Bewoners van de Schipholtstraat. Links Hannes en Masje van de Haar. Een foto van voor de oorlog.. Rechts Ria de Ruiter en Bertie van de Haar. Een foto vermoedelijk uit 1947. Beide foto's uit het archief van Bert van de Haar, Enschede.
Het piep'nrekske van mien Va.
Links. Het leven was goed in de Schipholtstraat. Bert van de Haar lekker relex lezend in zijn lijfblad de Donald Duck. Rechts een mooie foto van binnen naar buiten. Mogelijk dat ons huis pas was opgeknapt. Hannes van de Haar bezig met het ramen zemen? Beide foto' s uit het archief van Bert van de Haar, Enschede.
Buurtkinderen uit de Schipholtstraat. achterste rij v.l.n.r. Riekie Belt, Roelof de Ruiter, Egbert van de Haar, Freek Wip. Voorste rij v.l.n.r. Jan Belt, Jetty ? Bert van de Haar. Rechts Wim Wip. En Leida Wip.
Hannes van de Haar toont trots zijn eerste kleindochter Jacquelien van de Haar. 1964. Mooi uitzicht ook. Rechts Arnold Wip.
Links Zwaantje Bakker met haar beide dochtertjes Annie (r) en Grietje (L), Rechts v.l.n.r. Grietje en Annie Bakker.
Hendrik en Suzanne ( Zwaantje)Bakker. Gefotografeerd op de hoek Schipholtstraat Broekheenseweg. Rechts de trouwfoto van Hendrik en Suzanna Bakker-de Jong 22 maart 1947. Fotoarchief Hennie en Grietje Stuivenberg - Bakker.
De twee bovenstaande foto' s staan ook op de pagina van oud Glanerbrug(gers). Het is het 50 jarig jubileum van het echtpaar Bakker in de Schipholtstraat. Het feest werd gevierd in café Richters, hoek Schipholtstraat - Keppelerdijk.
Het echtpaar Bakker werd toegesproken door Bertus Dijkstra. Deze is meer dan 40 jaar voorzitter geweest van de Harmonie Kunst naar Kracht. Bertus Dijkstra was een oom van Dick Dijkstra waar ik deze info van ontving. Daarvoor mijn hartelijke dank Dick.
Hieronder nog een foto. deze foto geefteen mooi algemeen overzicht.
'
Hetfeest is voorbij. De muziek marcheerd weer af.Maar de politieman kijkt niet vrolijk.
Luchtfoto Glanerbrug 1929. Foto 'De Grensstreek.' Rechts boven gedeeltelijk het Schipholtgebied.
Het is al heel wat jaartjes geleden dat ik in een of ander blad las dat Glanerbrug een Lintdorp was. Waarschijnlijk had de schrijver van het artikel alleen maar over de grote weg door het dorp gereden. Een Lintdorp vond je vroeger voornamelijk langs een gegraven water. Een kanaal dus. O.a in de veengebieden. Je hebt ook Vorkdorpen. Nooit van gehoord? Vorkdorpen vindt je meestal langs een rivier. Bij voorbeeld het dorpje Wadenoyen langs de Linge bij Tiel. Op de dijk van zo' n water ontstond vaak lintbebouwing, met daarachter nog twee of drie straten in dezelfde richting die allemaal weer op een dwarsstraat uit kwamen. Glanerbrug is helemaal geen Lintdorp. Ook geen Vorkdorp. Glanerbrug is een dorp waarvan de kern vroeger vanuit verschillende invalswegen te bereiken was. Een gewoon dorp dus. Maar voor diegene die er geboren en getogen zijn. Gewoon een heel bijzonder dorp. En zo is het maar net.
Maak jouw eigen website met JouwWeb