Harry Saathof, een grote held uit Glanerbrug.
https://www.mijnstadmijndorp.nl/
http://cultureelerfgoedenschede.nl/
http://enschedeooit.nl
Glanerbrug zit vol met verhalen!!!! Schrijf ze op, en stuur ze naar de Historische Kring Glanerbrug.
Een Verzetstrijder uit Glanerbrug.
Met 1 foto.
E.J.H. (Harry) Saathof.
*07 – 05 - 1918 - † 13 -06 – 2003.
Everhardus Johannes Hendrik zag het levenslicht op 7 mei 1918. Dat was nog in de eerste Wereldoorlog, die duurde van 28 juli 1914 tot 11 november 1918.
Harry Saathof was gehuwd met Dirkje Dilia Bakker. 13 -08- 1942.
Hij was een zoon van: Everhardus Johannes Saathof onderwijzer ( * 06 – 10 – 1878 te Oosterwolde Groningen † 23-09-1968 ) en Alberdina Kruizinga ( * 20 – 10 – 1888) te Wirdum vermoedelijk Groningen. Gehuwd op 29 – 04 – 1908 te Loppersum ( †27-06-1986)
Harry volgde het Lager Onderwijs, Mulo, Handelsavondschool te Breda waar hij het diploma heeft gehaald. Daarna was hij 3 jaar op het kantoor werkzaam bij de N. V. Bredasche Beton en Aannemersmaatschappij, v/h H. Vriens te Breda. Na kantoortijd studeerde hij aan de Middelbaar Handelsavondschool te Breda. In 1937 werd hij opgeroepen voor de militaire dienstplicht. Op 1 september 1938 ingelijfd bij het 6e Regiment Infanterie te Breda, Specialisten Compagnie Verbindingsafdeling. Hij wordt geplaatst bij de kaderopleiding. In februari 1938 bevorderd tot korporaal. Ingedeeld bij de opleiding kaderklasse ten behoeve van de volgende lichting. In mei 1938 maakte Harry weer promotie. Nu tot sergeant. Examen gedaan voor de onderscheidingen van Seiner, Telegrafist en Granaatwerper met goed gevolg. In 1938 wordt hij dan commandant van Vbd.A. ??agge 6 wezen te Zundert. In deze tijd leerde hij zijn vrouw Dirkje Dilia Bakker kennen. In september 1938 afgezwaaid voor zijn eerste oefeningsperiode.
Van september tot september 1939 werkte Harry bij Technica Nova, radiohandel te Zandvoort.
Maar in 1939 werd hij opgeroepen voor mobilisatie. Hij meldde zich dan weer in Breda. Hij werd ingedeeld bij Vbd.A.- Staf 6 R.I. welk werd ingedeeld bij het veldleger en naar de Peel – Raamstelling gezonden. Daar deed hij dienst als Instructeur naopleiding Reservisten voor een optimale Seinsactie.Maar op 10 mei was Harry thuis om zijn verlovingsfeest te vieren. Dan ontvangt hij een telegram dat hij zich onmiddellijk moet melden bij zijn onderdeel.
1e Oorlogsdag vertrokken over Oss naar het land van Maas en Waal. Daarna werd hij in Lienden gelegerd. Harry was toen commandant Vrijwilliger Verkenningspatrouille naar de Neder – Rijn bij Rhenen. De werkzaamheden bestonden uit : het herstellen de vernielde telefoonverbindingen, Patrouilles tegen parachutisten , en arrestaties landverraders.
Als de capitulatie eenmaal een feit is probeert Harry Zeeland en België te bereiken. Maar hij werd in Oosterhout gevangen genomen en in een vrachtauto voor transport gezet. Maar Harry zag kans te ontvluchten. De wegen naar het westen waren allemaal geblokkeerd. Er zit niets anders op om terug te keren naar zijn onderdeel. In juni 1940 besloot hij om uit de opbouwdienst te gaan. Hij begint dan als hulpcommies te Glanerbrug. Op 13 augustus 1942 trad hij in het huwelijk met zijn Dirkje Dilia Bakker.Harry woonde met zijn vrouw in de Cornelis Houtmanstraat 48, te Glanerbrug.
In mei 1943 moesten alle militairen zich melden als krijgsgevangenen. Harry dus ook. Maar dat lokte hem uiteraard niet aan. Zijn vrouw, Dirkje, ging naar haar ouders. Harry dook onder in de bosrijke omgeving tussen Zundert – Rucphen. Bij het Trappistenklooster bouwde hij zich een boshut. Later werkte hij bij een boer. In de winter heeft hij de boshut verlaten omdat het enerzijds te koud werd, en anderzijds dat het veel te gevaarlijk werd in verband met de sneeuwsporen. De ergste gevaren waren nu ook inmiddels wat verdwenen. Harry ging wonen bij zijn schoonouders. Die woonden naast een klein kerkje. Harry had de sleutel van de koster gekregen van de zijingang van de kerk. Zo gauw er onraad was kroop hij langs de heg naar de ingang de kerk binnen. Vanaf de preekstoel kon hij de razzia’s volgen. In het voorjaar van 1944 gingen Harry en zijn vrouw weer naar Glanerbrug. Al vrij gauw kreeg hij weer contact met Geert Schoonman.
Al al in het begin van de Tweede Wereldoorlog was hij nauw betrokken bij het verzet. Saathof behoorde met de bekende Enschedese verzetstrijder Johannes ter Horst, Geert Schoonman en Piet Alberts tot de kern van die groep. Voordat er door deze groep mannen een of andere gevaarlijke actie werd ondernomen gingen ze eerst in gebed tot God om bewaring en bijstand. Saathof is betrokken geweest bij de bevrijding van Ds. Slomp (alias Frits de zwerver) en Henk Kruithof, een KP er uit Twente, uit de koepelgevangenis te Arnhem, op 11 mei 1944. Bij deze overval speelde Harry de rol van een arrestant die wordt opgebracht door Johannes ter Horst en Geert Schoonman, verkleed als marechaussee.
Harry is gewond geraakt bij de poging om dhr. Swarts uit Het huis van Bewaring te Arnhem te krijgen. Dat was op maandag 29 mei 1944. Bij deze mislukte overval zijn alle Duitse en Nederlandse politie-instanties gewaarschuwd. Saathof is later met een bestelbus van de broodfabriek ‘Eigen Hulp’ te Enschede naar de boerderij van de familie Kempers, op het landgoed( Hölterhof) gebracht. Later naar de familie Bosscher in Glanerbrug. Ook is Saathof betrokken bij o. a. de overvallen op de distributiekantoren te Delden en Goor. Saathof is een van de leidinggevende figuren bij verschillend sabotagehandelingen. O. a. de auto en motorenroof aan de Borstelweg in Enschede op 13 september 1944. Buit 2 auto’ s en 2 motoren.
Het was, mogelijk al, in het begin van de oorlog dat Harry Saathof betrokken was bij een overleg betreffende het opstellen van een plan voor de grensbewaking bij een eventueel terugtrekken van de Duitse troepen. Dit gebeurde samen met Inspecteur Bosch, dienstgeleider Bosscher, Wim? (grenscommies), Geert Schoonman, en enige anderen. Dit plan is in 1945 met enige wijzigingen ook uitgevoerd.
Saathof is een man van orde en gezag. Hij is dan ook blij dat dit er ook kwam met de opzet van de Binnenlandse Strijdkrachten. Vanaf die tijd, zo verteld hij aan Gejo Alberts zoon van blonde Piet, is hij actief in Glanerbrug en Losser.
Saathof is Afdelingscommandant geweest in Glanerbrug (G4) en Losser. Leider van de opblaasgroepen (spoorlijn Enschede - Gronau Dld), draadknippers en spijkerstrooiers. Hij werkt nauw samen met ene Bos die grenscommandant is. Bos is vlak voor de bevrijding om het leven gebracht.
Het gebied bestreek de gemeentegrens van Losser, Rijksweg – Koppelerweg – Noord Esmarkerondweg, Hoge Boekelerweg - gemeentegrens Losser. Verbandplaatsen LS4 op het Jachthuis het G4 Haagse Bosch en G4 op Gr. Hoge Boekel. De bewapening is één bren.
Onder zijn leiding is de spoorlijn te Glanerbrug is twee maal opgeblazen ( in opdracht van Enschede). Een dag voor de bevrijding wapens gehaald, s’ nachts schoongemaakt en uitgedeeld aan de groepscommandanten. Toen een Verkenner met een Inlichter meldde dat de Geallieerden in Enschede waren ging Saathof over tot actie. Een ploeg heeft toen het moffenkwartier overvallen. Het gebouw is toen ingericht als hoofdkwartier van de S.G.( Strijdend Gedeelte) De buit was circa 300 geweren en circa 100 krijgsgevangenen. De andere ploegen zijn ingezet voor eventuele acties, straatgevechten en opruimingswerkzaamheden. Na de bezetting van Glanerbrug werd er gecontroleerd op de wegen, handhaving van de orde en rust, en arrestaties van landverraders. Daarna is de gehele S.G. overgegaan naar de Stoottroepen Twenthe.
Saathof heeft zich in een interview behoorlijk afgezet tegen de mensen die zich na de bevrijding op de voorgrond plaatsten. Hij zei daarover onder meer. ‘Het was in die KP-tijd op het laatst zo'n rotzooitje. De groep van Hilbrink heeft heel wat wapenfeiten op hun naam geschreven, terwijl het eigenlijk jongens uit onze kring waren die de klus opknapten. Onder andere het opblazen van treinen en overvallen werden op hun naam geschreven, terwijl wij dat gedaan hadden. Ik was blij dat er orde en gezag kwam met de opzet van de Binnenlandse Strijdkrachten. Fabrikanten drukten zich op de voorgrond, terwijl ze in de oorlog eigenlijk van twee walletjes hadden gegeten. Ze produceerden voor de Duitsers en steunden ons financieel. Het werkelijke werk werd door ons gedaan. Ik heb mij na de oorlog, aan al die dingen zo geërgerd, dat ik na de oorlog alles van mij heb afgeschud. Ik wilde er eigenlijk niets meer over zeggen. Om mijzelf te beschermen ben ik als militair naar de Oost vertrokken. Daar ben ik drie en een half jaar geweest. Tot 1956, ben ik i.v.m. de Russische dreiging ook nog reservekapitein geweest. Dus ik heb mijn portie wel gehad. Zie: http://blondepiet.come2me.nl
Na de bevrijding wordt Harry Saathof op 1 mei Compagnies commandant van de Vrijwillige Stoottroepen. Zijn compagnie wordt gelegerd in het Oude mannen en Vrouwenhuis en vielen toen onder I en II – 10 R I. Saathof behoort ook tot de organisatie Nederlandse Strijdkrachten voor de bevrijding van Enschede. Na de oorlog wordt hij compagniescommandant van de 1ste Compagnie Twenthe. Naast de staf bestaat de compagnie uit 3 pelotons. De pelotons bestaan weer uit 3 secties van 11 personen. Totaal heeft de compagnie een sterkte van 138 man.
Bij Koninklijk Besluit no 17 van 5 december 1952 is aan Reserve – eerste luitenant van het Wapen der infanterie E.J.H. Saathof, legernummer 180507003, het Kruis van Verdienste uitgereikt.
Dit vanwege zijn moedig gedrag.
Hij heeft zich in verband met vijandelijke acties door moedig en beleidvol optreden onderscheiden en daarmede het belang van het Koninkrijk gediend door in de eerste oorlogsjaren een aantal ontsnapte Franse krijgsgevangenen en leden van geallieerde vliegtuigbemanningen van de Oostgrens naar Brabant en over de Zuidgrens te brengen. Persoonlijk nam hij deel aan de geslaagde overval op de Koepel te Arnhem en kreeg op de terugweg bij een vuurgevecht in de buurt van Zutphen een schot door het been. In de sabotage – acties tegen de spoorlijnen en waterwegen naar DUITSLAND in september 1944 had hij een werkzaam aandeel. Bron: ARA 2.0232 inv 618 ; VHK blz. 201.
Saathof, bracht 3 piloten in veiligheid. 2 van de RAF Bruce Davis uit Sydney, James Arrow uit Engeland en Ted ?? Snt. Francisco USA. De piloten waren ondergebracht bij H. Bosscher, assistent-Dienstgeleider te Glanerbrug. De piloten kregen medische hulp van de arts Schutter en de oogarts Boeve.
Harry is overleden op 13 – 06 – 2003 te:
Winterswijk.
Twentse Courant Tubantia d.d. 17 – 06 – 2003.
Literatuur:
Autobiografie E. J. H. Saathof. Corn. Houtmanstraat 48. Glanerbrug. Gedateerd te Zutphen. 3 januari 1946. Geschreven door Harry Saathof.
Mijn neef Bertus de Jongeburcht te Almelo.
Foto Harry Saathof: Web site Gert Slings. www.johannesterhorst.nl
Literatuur: Enschede 1940 – 1945 T. Wiegman.
Bron: ARA 2.0232 inv 618 ; VHK blz. 201.
Voor meer geschiedenis Glanerbrug en Enschede kijk op: www.achteruitkijkspiegel.nl
Egbert van de Haar, Tiel. Januari 2009.
Maak jouw eigen website met JouwWeb